Artemis Tapınağı, antik dünyanın mermerden inşa edilen ilk tapınağıdır ve M.Ö. 550 yılında Tanrıça Artemis'e ithaf edilerek tamamlanmıştır. Lidya Kralı Croesus’un başlattığı 120 yıllık bir projenin ürünü olan bu yapı, Efes’te görkemli bir dini ve kültürel merkez olarak yükselmiş, ancak günümüze yalnızca birkaç mermer parçası ulaşabilmiştir.
Yunan mimar Chersiphron tarafından tasarlanan tapınak, 115 metre uzunluğunda ve 55 metre genişliğinde olup tamamen mermerden yapılmıştır. Tapınakta, her biri 18 metre yüksekliğinde 127 İyonik tarzda sütun yer almaktaydı. İçerisinde Polycleitus, Pheidias, Cresilas ve Phradmon gibi ünlü heykeltıraşların eserleri sergileniyordu. Bu sanatçılar, tapınakta bulunan Amazonlar’a adanmış heykellerde üstün bir estetik anlayışını ortaya koymuştu.
Artemis Tapınağı, M.Ö. 21 Temmuz 356’da Herostratus adında bir Yunan tarafından yakıldı. Bu olay, tapınağın kaderini değiştirdi ve aynı gece Büyük İskender'in doğduğu rivayet edildi. Büyük İskender, Anadolu’yu fethettiğinde tapınağın yeniden inşası için yardım teklif etti ancak bu öneri kabul edilmedi. Tapınak, geçirdiği yangınlardan sonra restore edilse de ihtişamını bir daha tam anlamıyla kazanamadı.
Artemis, Yunan mitolojisinde avcı bir tanrıça olarak bilinirken, Efes’teki Artemis farklı bir anlam kazanmıştır. Anadolu’nun ana tanrıçası Kibele ile ilişkilendirilen Efesli Artemis, daha çok Yakındoğu ve Mısır tanrılarının özelliklerini taşır. Çok memeli tasviri, verimlilik ve bereket sembolü olarak kabul edilmiş, başındaki taç ise Kibele’nin etkilerini yansıtmıştır.
Artemis Tapınağı, sadece bir dini mekan değil, aynı zamanda tüccarlar ve yolcular için önemli bir buluşma noktasıydı. Tapınağın ihtişamı, Sidonlu Antipater ve Bizanslı Philon gibi yazarların metinlerinde de övgüyle bahsedilmiştir. Günümüzde tapınağın bulunduğu İzmir Selçuk’ta sadece birkaç mermer bloğu kalsa da, Artemis Tapınağı’nın tarihi değeri ve kültürel mirası insanlık için bir ilham kaynağı olmaya devam ediyor.
Artemis Tapınağına nasıl gidilir?
Artemis Tapınağı, İzmir iline bağlı Selçuk ilçesindedir. Efes Antik Kenti’nin 1,5 kilometre kuzeydoğusunda yer alan tapınak, tarihi ve kültürel zenginliklerin tam merkezinde bulunur.
Karayolu ile:
İzmir şehir merkezinden Selçuk ilçesine arabayla yaklaşık 1 saatte ulaşabilirsiniz. Selçuk’a vardıktan sonra Efes Antik Kenti tabelalarını takip ederek Artemis Tapınağı’na kolayca ulaşabilirsiniz.
Toplu Taşıma ile:
İzmir’den Selçuk’a tren veya otobüsle gitmek mümkündür. Selçuk Tren Garı’ndan veya Selçuk Otogarı’ndan kısa bir taksi yolculuğu ile ya da yürüyerek tapınağa ulaşabilirsiniz.
Havayolu ile:
En yakın havalimanı İzmir Adnan Menderes Havalimanı’dır. Havalimanından Selçuk’a toplu taşıma araçları veya taksi ile ulaşabilir, ardından tapınağı ziyaret edebilirsiniz.
