Milattan sonra 165 yıllarında yaşadığı tahmin edilen Batlamyus, Yunan asıllı bir Mısırlı ya da Mısır asıllı bir Yunanlı olabilir. Yunanca adı "Ptolemayos" olan bilim insanı, Ortaçağ İslam kaynaklarında Batlamyus olarak anılmıştır. Astronomi, matematik, coğrafya, optik ve müzik gibi birçok alanda eserler vermiştir.
Batlamyus’un en önemli eserlerinden biri, 13 ciltlik Mathematike Syntaxis (Almagest) adlı çalışmasıdır. Bu eser, dünya merkezli güneş sistemi modelini tanıtmış ve bu model uzun yıllar boyunca İslam dünyası ve Batı’da geçerli olmuştur.
Ptolemy teoremi nedir?
Ptolemy teoremi, bir çembere çizilen dörtgenin karşılıklı kenarlarının çarpımlarının toplamının, köşegenlerin çarpımına eşit olduğunu belirtir. Bu teorem:
- Altın oran ilişkisini açıklamada,
- Pisagor teoremini desteklemede,
- Güneş, ay ve gezegenlerin konumlarını hesaplamada kullanılmıştır.
Teorem, trigonometrik hesaplamalarda ve sinüs değerlerini içeren ilk doğru tabloların oluşturulmasında etkili olmuştur.
Batlamyus haritası ve coğrafya katkıları
Batlamyus'un Geographia adlı eseri, coğrafya alanındaki en önemli çalışmalardan biridir. Haritasında ilk kez enlem ve boylam çizgilerini kullanarak küresel bir koordinat sistemi oluşturmuştur. Haritada Afrika, Asya ve Avrupa kıtaları detaylı şekilde yer alır.
Batlamyus’un verdiği yanlış ölçümler, dünya çevresine dair bazı hatalı sonuçlara neden olmuş olsa da bu harita, coğrafi düşüncede bir devrim yaratmıştır. Coğrafya ve haritacılık alanında yapılan çalışmalara temel teşkil etmiştir.
Batlamyus’un bilimsel mirası
Batlamyus, modern bilimin birçok alanında çalışmalarının temellerini atmıştır. Hem teorik hem de pratik açıdan sunduğu yöntemler, günümüzde dahi bilimsel çalışmaların köklerini oluşturmaktadır.