Northwestern Üniversitesi'nden astronomlar, 2023 yılının Şubat ve Temmuz ayları arasında 21 hızlı radyo patlaması (FRB) kaydetti. Bu patlamaların kaynağı, yaklaşık 11,3 milyar yıl önce oluşmuş ve Dünya’dan 2 milyar ışık yılı uzaklıkta yer alan ölü bir galaksi olarak belirlendi. Keşif, bilim insanlarını şaşırtarak, FRB’lerin sadece genç, yıldız üreten galaksilerden gelmediğini gösterdi.
FRB'ler: Uzaylı mesajı mı?
Hızlı radyo patlamaları, birkaç milisaniye süren ve çok yüksek enerji yayan radyo dalgalarıdır. Bu patlamalar, bazı uzmanlar tarafından, uzaylı yaşam formlarının Dünya ile iletişim kurma çabası olarak yorumlanıyor. Diğer bilim insanları ise bu sinyallerin kara delikler veya çökmüş yıldızlar gibi astrofiziksel fenomenlerden kaynaklandığını savunuyor.
2023 yılında tespit edilen 21 patlama, yalnızca birkaç milisaniye sürmesine rağmen, Güneş’in bir yılda ürettiği enerjiden çok daha fazla enerji yayıyor. Bu kadar kısa bir sürede bu kadar yüksek enerji yayabilen sinyallerin kaynağı, bilim insanları tarafından hala net bir şekilde belirlenebilmiş değil. Ancak, keşif edilen galaksi, Güneş’in 100 milyar katı büyüklüğünde bir kütleye sahip ve bu durum, sinyallerin kaynağı hakkında farklı teorileri gündeme getiriyor.
Güneş’in 100 milyar katı kütleye sahip bir galaksi
Araştırmacılar, sinyali takip ettikleri galaksinin son derece parlak ve büyük olduğunu belirlediler. Güneş’in 100 milyar katı kütleye sahip olan galaksi, "hızlı radyo patlamaları"na ev sahipliği yaparak bilim dünyasında büyük merak uyandırdı. Radyo astronomu Tarraneh Eftekhari, bu galaksinin, şimdiye kadar tespit edilen en büyük FRB ev sahibi galaksi olabileceğini söyledi.
Keşif, bilim insanlarının, FRB'lerin yalnızca aktif yıldız üretim bölgelerine sahip galaksilerde gerçekleştiği düşüncesini sorgulamalarına yol açtı. Bu patlamaların, ölü galaksilerden de gelebileceği fikri, yeni bir araştırma alanı açabilir.
FRB'lerin kaynağı hala belirsiz
Hızlı radyo patlamalarının kaynağı hakkında birçok teori mevcut. Bu patlamaların, genellikle "magnetar" adı verilen çökmüş yıldızlardan çıktığı düşünülüyor. Magnetarlar, inanılmaz derecede yoğun manyetik alanlara sahip olan yıldızlardır ve bu tür yıldızlardan kaynaklanan patlamalar, oldukça güçlü radyo dalgaları üretebilir.
Astronomlar, 2007’den bu yana binlerce FRB tespit etmiş olsalar da, yalnızca yaklaşık 100'ü aktif yıldız üretim alanlarına sahip galaksilerden izlenebildi. Şu ana kadar yapılan keşif, FRB'lerin kaynağının sadece genç galaksilerle sınırlı olmadığını gösteriyor.
