Samsun'un Alaçam ilçesine bağlı Gökova Mahallesi, Türkiye'nin sessiz köyü olarak dikkat çekiyor. Şehir merkezine 120 kilometre uzaklıkta bulunan bu köyde, kelimeler değil eller konuşuyor. Çünkü Gökova'daki her 2 kişiden biri işitme veya konuşma engelli. Mahalle sakinlerinin büyük kısmı, günlük yaşamlarını işaret diliyle sürdürüyor. Ancak bu durumun ardında yatan nedenler hâlâ bilinmiyor.
İşaret diliyle iletişim kuruyorlar
Gökova Mahallesi'nde yaşayanların neredeyse yarısı işitme veya konuşma engelli bireylerden oluşuyor. Mahallede, engelli bireylerin sayısının bu kadar fazla olmasının ardında ne olduğu hakkında bilimsel bir açıklama bulunmuyor. Mahalle sakinlerinden Eyüp Tozun, "Mahallemiz ilçeye oldukça uzak, bu yüzden pek fazla dışarıdan gelen olmuyor. Buradaki engelli, sağır ve dilsiz sayısı çok fazla. Yaklaşık 100-120 kişi yaşıyor ve bunların yarısı engelli" diye belirtti. Eyüp Tozun, 9 kardeş olduklarını ve 4’ünün engelli olduğunu da ekledi.
Akraba evliliği mi, yoksa su mu?
Mahalle sakinlerinden Satı Tozun, "4 engelli çocuğum var. Ayrı yaşayan çocuğumun da 3 çocuğu var. Hepsi sağır ve dilsiz. Görümcemin de engelli çocukları var. Bu köy tamamen engelli dolu" diyerek köydeki durumu anlattı. Bu durumun akraba evliliğinden mi yoksa çevresel faktörlerden mi kaynaklandığı hala bir muamma. Mahalleli Rahmi Çizin, "Bu durum akraba evliliğinden mi, yoksa sudan mı kaynaklanıyor, bilmiyoruz ama köyde engelli oranı çok yüksek" ifadelerini kullandı.
İşaret diliyle yaşayan bir köy
Gökova Mahallesi'nde yaşayanlar, iletişimde zorluk çekmemek için işaret dilini öğrenmiş durumda. Muhtar Eyüp Tozun, "Biz mahalleli olarak işaret diliyle anlaşmayı öğrendik. Dışarıdan gelenler ise iletişimde zorlanıyorlar" dedi. Bu durum, Gökova'yı Türkiye'nin sessiz köyü yaparken, aynı zamanda zorunlu bir kültür haline gelen işaret dilinin de önemli bir parçası olmasına neden oluyor.
