İzmir'in gözde turizm ilçesi Çeşme, yalnızca plajları ve eğlence hayatıyla değil, tarımsal üretimiyle de adından söz ettiriyor.
Özellikle dünyada sadece Yunanistan’ın Sakız Adası ve Çeşme Yarımadası'nda yetişebilen sakız ağaçları, yeniden bölgenin ekonomik değerleri arasına girdi. Coğrafi işaret tescili alan Çeşme damla sakızı, kilogramı 15 bin TL'ye kadar alıcı buluyor. Ancak üreticiler, yüksek arazi fiyatları nedeniyle yeterli dikim yapamadıklarını vurguluyor.
"Tarımsal arazi bulmakta zorlanıyoruz"
Çeşme’de damla sakızı üretiminin öncülerinden olan Hasan Ege Tütüncüoğlu, ilçede 26 binden fazla sakız fidanının dikilecek yer bulunamadığı için bekletildiğini belirtti. Tütüncüoğlu, "Çeşme’de araziler çok pahalı olduğu için tarımsal amaçla kullanımı oldukça zor. Belediye ile protokol yaparak yeşil alanlara fidan dikiyoruz. Ancak bu yeterli değil" dedi.
Sakız ağacı yetiştiriciliğinin Cumhuriyet döneminde neredeyse tamamen yok olduğunu hatırlatan Tütüncüoğlu, son 20 yıldır yürütülen çalışmalarla ağacı yeniden canlandırdıklarını söyledi. Bugüne kadar 40 bin fidan yetiştirildiğini, bunların 20 bininin toprakla buluşturulduğunu kaydetti.
"Yılda 50 bin ağaç dikilebilir"
Üretimin artırılabilmesi için farklı çözümler geliştirmeye çalıştıklarını anlatan Tütüncüoğlu, "Özellikle rüzgar enerjisi santrallerinin altında kalan boş alanlarda sakız ağacı yetiştiriciliği yapılabilir. Eğer uygun alanlar tahsis edilirse yılda 50 bin sakız ağacı dikilebilir. 10 yıl içinde dünya pazarında yüzde 50 paya ulaşabiliriz" diye konuştu.
Türkiye’nin yılda yaklaşık 20 ton damla sakızı ithalatı yaptığını belirten Tütüncüoğlu, bu ürünün yerli üretimle karşılanmasının hem ekonomik hem de stratejik önem taşıdığını vurguladı.
"Yunan basını Türk sakızına saldırdı"
Sakız üretiminin geçmişine ışık tutan bir diğer üretici İbrahim Topal ise, Yunanistan’ın bu gelişmeleri yakından takip ettiğini belirtti.
1995 yılında 200 adet sakız çeliği dikerek çalışmalara başladıklarını söyleyen Topal, "Başta başarılı olamadık ama yılmadık. Çelikten üretim yöntemini geliştirdik. Kısa sürede verim aldık. Çalışmalarımızı duyan Yunanlılar, kendi basınlarında 'Türkler sahte sakız üretiyor' diye haberler yaptılar. Oysa sakız ağacının anavatanı burası" dedi.
