Depresyon sadece hastalığı yaşayan kişiyi değil, çevresindekileri de derinden etkileyen zorlu bir süreçtir. Bu süreçte hasta yakınları da duygusal bir savaşın içine sürüklenebilir. Sevdiğiniz birine yardımcı olmaya çalışırken, kendi dengenizi kaybetmemek için dikkat etmeniz gereken birçok önemli detay var.
Depresyondaki birine yardım etmek: Nereden başlamalı?
Depresyon, sadece “moral bozukluğu” değildir; yaşam enerjisini, umutları ve motivasyonu silip süpüren ciddi bir ruhsal hastalıktır. Destek vermek istiyorsanız, önce depresyonun doğasını anlamalısınız.
Depresyonu kişisel algılamayın. Yakınınızın içine kapanması ya da kırıcı sözleri, size değil yaşadığı hastalığa aittir.
Yüzleşmekten kaçınmayın. “Geçer”, “hallederiz” gibi cümlelerle sorunun üzerini örtmek, iyileşmeyi geciktirebilir.
Çözüm yükünü üstlenmeyin. Yardımcı olabilirsiniz ama onu iyileştiremezsiniz. İyileşme süreci kişinin kendi sorumluluğundadır.
Yakınınızın depresyonda olduğunu nasıl anlarsınız?
Sevdiğiniz kişinin bir süredir “farklı” olduğunu düşünüyorsanız, şu belirtilere dikkat edin:
- Zevk aldığı hiçbir şeye ilgi duymaması
- Sürekli yorgunluk ve enerji kaybı
- Sosyal çevresinden uzaklaşması
- Uyku ve iştah düzensizlikleri
- Aşırı kilo değişimi
- Alkol veya ilaç kullanımında artış
- Karamsarlık ve umutsuzluk ifadeleri
Depresyon sinsice ilerleyen bir durumdur. İlk fark eden siz olabilirsiniz.
Depresyonla ilgili nasıl konuşulur?
Depresyon konusunu açmak hassasiyet ister. Doğru kelimelerle yaklaşmak ve yargılamadan dinlemek en büyük destektir.
Sohbete nasıl başlayabilirsiniz?
- “Son zamanlarda sende bazı değişiklikler fark ettim, iyi misin?”
- “Seni önemsiyorum ve yardımcı olmak istiyorum.”
- “Şu an için neye ihtiyacın olduğunu düşünüyorsun?”
Asla söylememeniz gerekenler:
- “Toparla kendini artık.”
- “Hepimiz böyle şeyler yaşıyoruz.”
- “Kafana takma, geçer.”
- Unutmayın: Depresyondaki birine umut vermek, tavsiye vermekten daha değerlidir.
- Kendi dengenizi kaybetmeden yardım etmek
Sevdiğiniz birine yardım ederken kendinizi unutmamanız gerekir. Tükenmeden destek vermek için:
- Sınırlar koyun: Sürekli destekçi rolüne girmek sizi tüketebilir.
- Kendiniz için konuşun: Kırıldığınızda ifade edin, bastırmayın.
- Hayatınızı sürdürün: Sosyal planlar yapın, kendi rutinlerinize sadık kalın.
- Destek alın: Güvendiğiniz biriyle duygularınızı paylaşın, gerekiyorsa profesyonel yardım alın.
- Unutmayın: Oksijen maskesini önce kendinize takmalısınız. Sizin iyi olmanız, yakınınıza da daha sağlıklı destek olmanız demektir.
Yakınınızı yardım almaya nasıl teşvik edebilirsiniz?
Depresyondaki biri profesyonel desteğe sıcak bakmayabilir. Sabırlı olun.
Ne yapabilirsiniz?
- Tedaviyi yargılamadan gündeme getirin.
- Birlikte bir uzmana gitmeyi teklif edin.
- İlk adımı atarken yanında olun.
- İyileşme zaman alabilir ama siz, anlayışla ve sevgiyle kurduğunuz köprüyle bu süreci kolaylaştırabilirsiniz.
Unutmayın: Depresyon bir kişilik zaafı değil, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Sevdiğiniz kişiye yardım ederken kendi ruhsal sağlığınıza da özen göstermeyi ihmal etmeyin.
