İzmir’in Konak ilçesi, tarihi dokusuyla her adımda geçmişten izler sunuyor. Bu izlerden biri de Faik Paşa Mahallesi'nde, 1288 Sokak’ta, bir caminin giriş kapısının hemen yanında bulunan mütevazı bir duvar çeşmesi. Bugün kullanılmasa da, bu çeşme zamanında mahallenin su ihtiyacını karşılayan önemli bir yapıydı.
Mimari özellikleri nedir?
Duvar çeşmesi formundaki yapı, kitabesiz olması nedeniyle kesin inşa tarihi bilinmemekle birlikte, çevredeki diğer tarihi konutlar göz önüne alındığında 19. yüzyıl sonları ile 20. yüzyıl başlarına tarihlendiriliyor.
Çeşme, cami duvarına, köşeye yakın bir konumda inşa edilmiş. Duvarın alt kesiminde oluşturulan bir çökertme içerisine yerleştirilen dikdörtgen şekilli ayna kısmı dikkat çekiyor. Bu ayna bölümü, zamanla sıva ile kaplandı. Alt bölümde ise mermer bir levha bulunuyor ve bu levhaya lüle deliği yerleştirildiği görülüyor. Yapının ilk dönemlerinde ayna taşının mermer olduğu, ancak tahribat sonucu sıva ile kaplandığı düşünülüyor.
Su akışı sağlanıyor mu?
Özgün lüle deliği günümüzde iptal edilmiş durumda. Bir dönem, aynanın altına yerleştirilen ince bir boru yardımıyla devamlı su akışı sağlanmış olsa da bugün çeşmeden su akmıyor. Yalak kısmı ise zamanla yenilenmiş; özgün malzemenin yerini beton almış ve yalak, beyaz renkli seramiklerle kaplanarak modern bir görünüme sahip.
Çeşmenin günümüzdeki durumu
Çeşme, bugün işlevini yitirmiş durumda. Ancak varlığıyla, mahallenin eski yaşam tarzına dair sessiz ipuçları sunuyor. Bir dönem cami cemaati ve mahalle sakinleri için önemli bir su kaynağı olan bu çeşme, zamanla geçirdiği değişimlere rağmen tarihi değerini koruyor.
Nasıl gidilir?
Çeşmeyi görmek için Konak Meydanı’ndan Faik Paşa Mahallesi'ne doğru yürüyebilirsiniz. 1288 Sokak, kolayca bulunabilecek bir noktada yer alıyor. Konak Metro İstasyonu veya ESHOT otobüsleri ile bölgeye ulaşıp kısa bir yürüyüşle cami giriş kapısının yanındaki çeşmeye ulaşabilirsiniz.
