Gayrimenkul alım satım işlemlerinde uzun yıllardır kullanılan rayiç bedel uygulaması, 2026 yılında yerini gerçek değer esasına bırakacak. Bu düzenleme, vergi kayıplarını önlemeyi, kayıt dışılığı azaltmayı ve sektörde adil bir yapıyı sağlamayı amaçlıyor. Tarafların alım satım bedelini düşük beyan ederek vergi avantajı sağlamalarının önüne geçilecek olan bu sistemle, hem kamu gelirlerinin artırılması hem de sektörde şeffaflığın sağlanması hedefleniyor.
Değerleme sistemi nesnel ölçütlere dayandırılacak
Cumhurbaşkanlığı yıllık programında yer alan bilgilere göre, yeni sistemin teknik altyapısı oluşturuluyor. Bu kapsamda:
- Taşınmaz Değer Haritaları: Türkiye genelindeki gayrimenkullerin gerçek değerleri, taşınmaz değer haritalarıyla kayıt altına alınacak.
- TAKBİS Entegrasyonu: Bu bilgiler, Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS) ile entegre edilerek alım satım süreçlerinde kullanılacak.
- Nesnel Ölçütler: Gayrimenkullerin değer değişimlerinin izlenmesi için ekonomik, coğrafi ve piyasa verilerine dayalı bir altyapı oluşturulacak.
Bu yenilikler, tarafların satış bedellerini manipüle etme ihtimalini ortadan kaldıracak.
Vergi sistemi nasıl işleyecek?
Yeni sistemle birlikte, tapu işlemlerindeki vergi hesaplamalarında önemli değişiklikler olacak:
- Mevcut Durum: Şu anki uygulamada, gayrimenkul satışında emlak vergisi değerinin altına düşmemek şartıyla beyan edilen bedel üzerinden taraflar binde 20 oranında tapu harcı ödüyor. Ancak gerçek satış bedeli yerine düşük beyanlar yaygın.
- Yeni Uygulama: 2026 itibarıyla, satış bedelleri taşınmazın piyasa değeri üzerinden belirlenecek. Gerçek değer üzerinden yapılan hesaplamalar hem alıcı hem satıcı için daha adil bir vergi sistemi sağlayacak.
Kanun değişikliği geliyor
Düzenlemenin hayata geçmesi için gerekli yasal değişiklikler, teknik altyapının tamamlanmasının ardından yapılacak. Bu kapsamda, gerçek değer esaslı vergilendirme sisteminin hukuki altyapısı hazırlanacak ve hem bireysel hem de kurumsal alım satım işlemlerine uyarlanacak.
Yeni dönem 2026'da başlıyor
Sistemin devreye alınmasıyla birlikte, gayrimenkul piyasasında köklü bir değişim yaşanacak. Uzmanlar, bu düzenlemenin:
- Vergi kayıplarını azaltacağını,
- Kayıt dışılığı önleyeceğini,
- Kamu gelirlerine olumlu katkılar sağlayacağını öngörüyor.
Tüketicilerin bilinçlendirilmesi ve piyasanın yeni düzenlemeye uyum sağlaması için detaylı bilgilendirme kampanyalarının yürütülmesi bekleniyor.
Gayrimenkul sektöründe yeni bir sayfa
Bu düzenleme, yalnızca vergilendirme süreçlerini değil, gayrimenkul değerleme ve alım satım süreçlerini de yeniden tanımlayacak. Taşınmaz değerlerinin objektif bir şekilde belirlenmesi, hem alıcı hem satıcı için güvenli bir ticaret ortamı sunacak.