Gökyüzünde tarihler 25 Ocak 2025’i gösterdiğinde, astronomi meraklıları için büyük bir fırsat doğacak. Venüs, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün, eş zamanlı olarak gökyüzünde hizalanacak ve muazzam bir görsel şölen sunacak. NASA’nın "Gezegen Geçidi" olarak tanımladığı bu olay, gökyüzünü gözlemlemek isteyenler için önemli bir fırsat oluşturuyor. Ancak bazı gezegenler, güneşe yakın oldukları için çıplak gözle zor görünebilir. Peki, gezegen geçidi Türkiye'den izlenebilecek mi?
Gezegenler ne zaman hizalanacak ve Türkiye’den görülebilecek mi?
Ocak ayı, gökyüzü meraklılarını heyecanlandıracak bir olayla başlıyor. 25 Ocak 2025'te, Venüs, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün aynı anda gece gökyüzünde hizalanacak. Bu astronomik olay, "Gezegen Geçidi" olarak biliniyor. Görsel bir şölen sunacak bu hizalanma, Dünya’daki gözlemciler tarafından da rahatlıkla izlenebilecek.
Mars, Venüs, Jüpiter ve Satürn gezegenleri çıplak gözle net bir şekilde görülebilecek. Ancak Uranüs ve Neptün gibi daha uzak ve sönük gezegenler, teleskop ya da yüksek güçlü dürbün kullanmadan gözlemlenemeyecek. Gezegen geçidi en iyi, gün batımından hemen sonra gözlemlenebilecek.
Ocak boyunca izlenebilecek gezegenler
Ocak ayı boyunca, özellikle 17-25 tarihlerinde gökyüzü oldukça parlak olacak. Venüs ve Satürn, gün batımından sonra gökyüzünde belirgin bir şekilde parlayacak. Bu iki gezegen, 17-18 Ocak tarihlerinde birbirine oldukça yakın görünecek. Jüpiter ise 17-25 Ocak arasında parlak bir yıldız gibi görünecek ve teleskopla ayrıntılı gözlemler yapılabilecek. Kızıl gezegen Mars da bu dönemde karakteristik kırmızı rengini sergileyecek.
Ancak Uranüs ve Neptün, zayıf parlaklıkları nedeniyle çıplak gözle görünmeyecek. Teleskop kullanılarak bu gezegenler daha net gözlemlenebilecek.
Merkür’ün görünmesi zor gibi görünüyor
Gezegen geçidi sırasında, kısa bir süre için Merkür de gözlemlenebilecek. Fakat, Merkür'ün Güneş'e yakınlığı nedeniyle, bu gezegenin görünmesi zor olacak. Güneş ışığına yakın olan Merkür, aynı zamanda Satürn ve Neptün ile birlikte gün batımına yakın zamanda gizlenecek. Bu gezegenlerin gözlemlenmesi Mart’a kadar zorlaşacak.
Görsel şölen nereden izlemeli?
Gezegen geçidini izlemek isteyenler için en iyi gözlem yerleri, geniş ufuk görüşüne sahip açık alanlar olacak. Tarlalar, kıyı şeritleri ya da yüksek olmayan tepeler gibi açık bölgeler, şehir ışıklarından uzak durmanızı sağlayarak daha net bir gözlem yapmanıza yardımcı olacaktır. Şehir merkezlerinde, ışık kirliliği nedeniyle gezegenlerin görünürlüğü azalabilir. Aynı şekilde dağlar ve ormanlar da görüşü engelleyebilir, bu yüzden gözlem yapmak için daha açık alanlar tercih edilmelidir.
Gezegen geçidi nedir?
Gezegen Geçidi, aynı anda birden fazla gezegenin gökyüzünde birbirine yakın göründüğü nadir bir astronomik olgudur. Bu olayda Merkür, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün, gece gökyüzünde etkileyici bir sıralanma oluşturacak. Gezegenler birbirlerine çok yakın olmasa da, aralarındaki mesafe, görsel bir şölen yaratacak kadar küçük olacak.
NASA'nın "gezegen geçidi" olarak adlandırdığı bu olgu, her zaman gözlemlenebilen bir olaydır; ancak gezegenlerin aynı anda bu kadar belirgin ve yakın görünmesi oldukça nadir bir durumdur.