Gerçek adı Seyyid Muhammed bin İbrahim Ata olan Hacı Bektaş-ı Veli, 1281 yılında Horasan’ın Nişabûr şehrinde doğdu. İlk eğitimini, Ahmed-i Yesevi’nin halifelerinden olan Şeyh Lokman-ı Perende’den aldı. Zahir ve batın ilimlerinde derin bilgiye sahip olan Lokman-ı Perende, Bektaş-ı Veli'nin manevi gelişimine büyük katkı sağladı.
Anadolu'da hizmet ve halkla buluşma
Eğitimini tamamladıktan sonra Anadolu’ya gelen Hacı Bektaş-ı Veli, halkı doğru yola yönlendirmeye başladı. Ahilik Teşkilatı'na bağlı olarak, dini ve sosyal alanda önemli hizmetlerde bulundu. Bektaş-ı Veli’nin öğretisi, kısa sürede büyük bir rağbet gördü.
Yeniçeri Ordusu ve Hacı Bektaş-ı Veli'nin rolü
Hacı Bektaş-ı Veli, Osmanlı'da kurulan Yeniçeri Ordusu’nun manevi pir’i olarak büyük saygı gördü. Sultan Orhan döneminde kurulan Yeniçeri Ordusu, Hacı Bektaş-ı Veli'yi manevi önder olarak kabul etti ve ona dua ederek savaşa çıktılar. Yeniçeriler, onun öğretileri doğrultusunda savaşlara katıldılar ve Hacı Bektaş-ı Veli'nin manevi desteğiyle büyük kahramanlıklar gösterdiler.
Makalat ve öğretileri
Hacı Bektaş-ı Veli’nin en önemli eserlerinden biri "Makalat" adlı Arapça eseri olup, İslam’a sıkı sıkıya bağlılık ve İslam dışı davranışlara karşı sert bir tutum sergiler. Bu eser, Bektaşilik tarikatının temel öğretilerini içerir.