Takas ekonomisinin yerini alarak ticaretin kolaylaşmasını sağlayan ilk madeni paralar, M.Ö. 7. yüzyılda Lidyalılar tarafından icat edilmiştir. Lidya Kralı Alyattes, altın ve gümüş gibi değerli madenlerden üretilen bu paraların üzerine çeşitli resimler basarak ticarette farklı değerleri temsil etmeyi amaçlamıştır. Bu sistem, Akdeniz uygarlıkları arasında hızla yayılmıştır.
Paranın yaygınlaşması: Yunan ve Roma dönemi
Lidyalıların bulduğu madeni paralar, Antik Yunan ve Roma İmparatorluğu’nda da kullanılmaya başlanmıştır. Özellikle Büyük İskender döneminde, ilk kez kral portresi işlenen madeni paralar basılmıştır. 3. ve 2. yüzyıllarda, Roma İmparatorluğu’nun geniş sınırları içinde para kullanımı yaygınlaşmıştır.
Kâğıt paranın icadı: Çin'in katkısı
Kâğıt para, tarihsel olarak Çin’de ilk kez M.S. 9. yüzyılda kullanılmaya başlanmıştır. Ancak bu paralar, başlangıçta sınırlı sayıda üretilmiş ve sadece Çin’deki ticaretin belirli alanlarında geçerli olmuştur. Çinliler, önce deri üzerine basılmış kâğıt paralara benzer bir sistem kurmuş, daha sonra kâğıt paradaha yaygın hale gelmiştir.
Batı'da kâğıt para kullanımı
Batı dünyasında ise kâğıt para kullanımı, 17. yüzyıl sonlarında başlamıştır. İlk olarak İsveç, Amerikave İngiltere'de görülen kâğıt para, zamanla tüm dünyada yaygın bir değişim aracı olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu da 19. yüzyılda Tanzimat dönemi sırasında ilk kâğıt paralarını basmıştır.
Osmanlı'da ilk kâğıt para
Osmanlı İmparatorluğu'nda, Abdülmecit dönemi 1840’larda ilk kâğıt para basılmıştır. Bu paralar, başlangıçta elle üretilmiş ve daha çok borç senedi veya hazine senedi olarak kullanılmıştır. Kısa süre sonra matbaa teknolojisinin de kullanılmasıyla kâğıt paraların üretimi artmıştır.
