İran, 13 Ocak’ta Cenevre’de İngiltere, Fransa ve Almanya ile yeni bir dizi nükleer görüşmelere başlayacak.
Bu görüşmeler, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın ardından atılacak bir diğer adım olacak. İran’ın nükleer programı, özellikle uranyum zenginleştirme ve bölgesel gerilimlere yönelik gelişmelerle dikkat çekiyor.
E3 ülkeleriyle nükleer müzakereler yeniden başlıyor
İran’ın yarı resmi haber ajansı ISNA, İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Kazem Gharibabadi’ye dayandırarak, İran ile E3 ülkeleri arasında yapılacak müzakerelerin 13 Ocak’ta Cenevre'de başlayacağını duyurdu. Bu görüşmeler, 2024’teki önceki görüşmelerin ardından yeniden şekillenecek. E3 ülkeleri, İran’ın nükleer faaliyetleri ve bölgedeki gerginlikleri ele almayı planlıyor.
İran, 2015'teki anlaşmanın ardından nükleer programını hızlandırarak uranyum zenginleştirme tesislerine yeni santrifüjler yerleştirmeyi hedefliyor. BM gözlemcisi Rafael Grossi, İran’ın uranyum zenginleştirme hızını artırarak bu işlemi silah sınıfı seviyelerine yaklaştırdığını açıklamıştı.
İran nükleer anlaşmayı yeniden gündeme alacak mı?
2018'de ABD yönetiminin İran’ın 2015 anlaşmasından çekilmesinin ardından, İran uranyum zenginleştirmeyi hızlandırmıştı. Trump’ın yeni yönetiminin, İran’a karşı tekrar "maksimum baskı" politikası izlemesi bekleniyor. Cenevre’deki toplantılar, bu belirsiz ortamda nasıl bir ilerleme sağlanabileceğini tartışacak.
E3 ülkeleri, İran’a karşı daha sert bir tutum sergileyerek BM’nin İran’ın nükleer faaliyetleriyle ilgili kapsamlı bir rapor hazırlamasını talep etti. Bu talep, iki taraf arasında daha fazla güvensizlik oluşturdu. İranlı yetkililer, 2018'de bozulan anlaşmanın koşullarının yeniden uygulanması için yollar arayacaklarını ifade etti.
Cenevre’deki görüşmelerde hedef: Ortak zemin ve ilerleme sağlamak
13 Ocak’taki Cenevre görüşmeleri, İran’ın nükleer faaliyetlerini yeniden denetim altına almayı amaçlayan ve bölgesel güvenlik koşullarındaki değişiklikleri tartışacak bir platform olarak şekillenecek.
İran, 2018’den bu yana nükleer programını hızlandırırken, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun izleme yetkisini de sınırlamıştı. Avrupa'nın, İran’ın müzakereye açık olduğu noktaları ve bölgedeki güvenlik dinamiklerini gözden geçirecek ve bir yol haritası üzerinde anlaşmayı amaçlıyor.
