İzmir'in Konak ilçesine bağlı İkiçeşmelik semtinde, bir zamanlar Agios Ioannis Teologos Kilisesi bulunuyordu. İlk kez 1700 yılında inşa edilen bu yapının tarih boyunca geçirdiği yangınlar ve yeniden yapım süreçleri, bugün onun yerini tamamen farklı bir yapıya bırakmasına neden oldu. Günümüzde bu kilisenin temelleri üzerine inşa edilen İsmet Paşa İlkokulu, geçmişin izlerini taşımaya devam ediyor.
Agios Ioannis Teologos Kilisesi’nin tarihi
Agios Ioannis Teologos Kilisesi’nin ilk inşa tarihi 1700 olarak kaydedilmiştir. Ancak 1773 yılında çıkan bir yangında zarar gören kilise, 1804 yılında yeniden yapılmıştır. 1859 yılında ise kiliseye çan kulesi eklenmiştir. Bu kule, Kuzey ve Agora yönüne bakan yüzündeki kitabelerde Ortodoks cemaati tarafından yapıldığı belirtilerek, 13 Ağustos 1859 tarihinde törenle açılmıştır.
Kitabede Yunanca olarak şu ifadeler yer alır:
"Çan kulesi Ortodoksların yardımı ile, burada bulunan Ioannis Teologos kilisesini daha ihtişamlı kılmak için 13 Ağustos 1859 yılında sıfırdan inşa edildi."
Çan kulesinin altındaki kapı, kemerli bir tonozla iki farklı alana açılıyordu. Bir tarafı kilisenin müştemilatına, diğer tarafı ise bahçesine bağlanıyordu.
Kilise yerine okul
Bugün Agios Ioannis Teologos Kilisesi’nin bulunduğu alanda İsmet Paşa İlkokulu yer almaktadır. Okul binası, kilisenin temelleri üzerine inşa edilmiş ve neredeyse aynı boyutlarda bir alanı kaplamaktadır.
Elde kalan en önemli izlerden biri, kiliseyle aynı adı taşıyan bir okulun, halk arasında "Eglise St. Jean" olarak bilinen yapının varlığıdır. Ancak bu yapı kilise değil, kiliseye bağlı bir okuldu. Günümüzde bu bina Konak Halk Eğitim Merkezi olarak kullanılmaktadır.
Çan kulesinden geriye kalanlar
Agios Ioannis Teologos Kilisesi’nin çan kulesi, döneminin mimari ve dini simgelerinden biri olarak dikkat çekiyordu. 1 Ağustos 1859’da tamamlanan kule, açılışında çekilen fotoğrafla o dönemki görkemini belgelemiştir.
Maalesef bugün bu tarihi yapıdan geriye kalan tek şey, arşivlerde bulunan eski kartpostallar ve fotoğraflardır. Kilisenin geçmişteki ihtişamı, İzmir’in kozmopolit tarihine ışık tutan bir örnek olarak hatırlanmaktadır.
İzmir’in tarihi yapılarına sahip çıkılması gerekiyor
Agios Ioannis Teologos Kilisesi, İzmir’in tarihsel ve kültürel zenginliklerinden biri olarak, maalesef yok olmuş bir yapı. Ancak geçmişin bu önemli izlerini korumak, İzmir’in çok kültürlü tarihine ışık tutmak açısından büyük önem taşıyor.
Bugün, kilisenin üzerine inşa edilen okul ve çevresindeki yapılaşma, bu tarihi alanın izlerini silmiş olsa da, kaydedilen bilgiler ve fotoğraflar sayesinde bu önemli yapı unutulmuyor.
