Buca'nın İşçievleri semtinde, bağlar ve zeytinlikler arasında bulunan, fakat bugün kentleşmiş bir alanda yer alan Kız Kulesi, köklü bir tarihe ve etkileyici bir geçmişe sahip. Levanten Hacı Andoniyadis tarafından inşa edilen kule, zamanla farklı halk efsanelerinin ve hikayelerinin doğmasına neden olmuştur. Kız Kulesi'nin bugüne kadar süregelen bu ilgi, hem mimarisi hem de etrafında anlatılan romantik ve dramatik hikayelerle birleşerek, Buca'nın tarihine dair önemli bir parça olmuştur.
Kız Kulesi'ne ulaşım ve konumu
Kız Kulesi, Buca'nın İşçievleri semtinde, Buca Ovası'na hakim bir noktada yer alır. Yüksekçe bir konumda olan bu kule, bölgedeki diğer yapılarla karşılaştırıldığında dikkat çekici bir yapıdır. Bugün kentleşmiş bir çevrede yer alsa da, geçmişte bağlar arasında izole bir şekilde bulunuyordu. Kuleye, hem özel araçlarla hem de toplu taşıma ile kolayca ulaşılabilir. Özellikle çevresindeki doğal alanlar, kuleyi bir zamanlar gençlerin buluşma noktası haline getirmiştir.
Kız Kulesi'nin mimari yapısı ve tarihi
Kule, geniş bir tabana sahip olup konik şekilde yükseliyor ve tepe kısmında külah biçiminde bir çatıya sahip. Taş yapının üst kısmına dışarıdan dolaşan bir merdivenle çıkılabilirdi. Hacı Andoniyadis'in ölümünden sonra sahipsiz kalan kule, zamanla Buca'daki evlenme yaşına gelmiş gençler için bir buluşma yeri haline gelmiştir. Ancak, Kız Kulesi'nin tarihindeki en önemli özelliği, üzerine anlatılan farklı efsaneler ve hikayelerdir.
Kız Kulesi'ne dair efsaneler ve hikayeler
Kız Kulesi'nin etrafında anlatılan en bilinen iki hikaye, hem dramatik hem de romantik ögeler taşıyor. İlk hikaye, bir Rum beyi ve kızının trajik öyküsüdür. Rum beyi, kızının ölümcül bir hastalığa yakalanması üzerine, pek çok hekime başvurur. Ancak bir türlü çare bulamayınca, Buca'nın temiz havasının kızına iyi geleceği düşüncesiyle burada bir kule inşa ettirir. Ne yazık ki, Buca'nın havası dahi kıza şifa vermez ve genç kız kulede hayatını kaybeder. Bu olayın ardından, kulenin adı “Kız Kulesi” olarak anılmaya başlanır.
İkinci hikaye ise bir aşk hikayesine dayanır. Bir Rum beyinin kızı ile bir rahibin oğlu arasında geçen bu aşk, iki aile arasındaki husumet yüzünden gizli kalır. Gençler, birbirleriyle iletişim kurabilmek için kendi arazilerinde birer kule inşa ettirirler. Buca'daki Kız Kulesi, rahibin oğlunun kulesiyle, yani Oğlan Kulesi ile karşılıklı olarak görünür durumda olup, bu iki genç birbirlerine kuleler aracılığıyla haberleşirler. Bu aşk hikayesi, Kız Kulesi’nin etrafındaki en romantik anlatılardan biridir.
Hacı Andoniyadis ve kuledeki yaşam
Kız Kulesi, ilk olarak Hacı Andoniyadis isimli bir Levanten zengini tarafından inşa ettirilmiştir. Kararas’ın yazdığına göre, Hacı Andoniyadis un işinde zengin olmuş bir kişiydi. Kulede, Buca Ovası'nı seyrederken uzo içmeyi severmiş. Kule, zamanla sosyal bir yer haline gelirken, gençler için de önemli bir buluşma noktası olmuştur. Ancak Hacı Andoniyadis'in ölümünden sonra, kule sahipsiz kalmış ve Buca'daki gençler için sosyal bir alan haline gelmiştir.
Buca'nın kültürel mirasındaki yeri
Buca'daki Kız Kulesi, sadece bir yapıt değil, aynı zamanda bölgedeki halk kültürünün bir yansımasıdır. Birçok farklı hikaye, kule etrafında şekillenmiş ve bölgedeki halkın belleğinde önemli bir yer edinmiştir. Zamanla bir buluşma noktası haline gelen Kız Kulesi, geçmişten günümüze pek çok insanın anılarına ev sahipliği yapmıştır. Her ne kadar kulenin içine şu anda girilemiyor olsa da, etrafındaki efsaneler ve tarihi dokusu, onu hala Buca'nın en önemli yapılarından biri yapmaktadır.
Kız Kulesi’nin bugüne yansıması
Buca'daki Kız Kulesi, hem mimarisiyle hem de etrafında anlatılan efsaneleriyle bölgenin tarihine damgasını vurmuş bir yapıdır. Zamanla bir aşkın ve trajedinin simgesi haline gelen bu kule, Buca’nın geçmişiyle bugünü arasında bir köprü oluşturuyor. Geçmişte olduğu gibi, gençlerin buluşma noktası olan bu kule, bugün hala bölge halkı için önemli bir semboldür ve Buca'nın kültürel mirasının bir parçası olmaya devam etmektedir
