Uzun yıllardır belediyeler ve kamu kuruluşlarının başını ağrıtan kamulaştırma davaları, yeni bir yasal düzenlemeyle alternatif bir çözüme kavuşuyor. "İmar hakkı aktarımı" adı verilen bu düzenleme, imar planlarında kamu hizmet alanlarına ayrılan ancak kamulaştırılamayan parsellerin sahiplerine, imar haklarını başka alanlarda kullanma imkanı sunuyor. Peki, bu yasa nasıl işleyecek ve vatandaşlara ne gibi faydalar sağlayacak? Merak edilen tüm detayları Harita Yüksek Mühendisi Uğur Örs yanıtladı.
Hangi arsalar kapsam dahilinde olacak?
Uğur Örs, imar hakkı aktarımı yasasının, imar planları içerisinde 2019 yılından önce okul, hastane, belediye hizmet alanı, resmi kurum alanı gibi kamu hizmet alanlarına ayrılan ancak uzun yıllardır kamulaştırılamayan parselleri kapsadığını belirtiyor. Bu düzenleme, yıllardır atıl durumda kalan ve sahiplerine yapılaşma izni verilemeyen parseller için yeni bir çözüm sunuyor.
Vatandaşa ne gibi avantajlar sağlıyor?
Örs, yasanın vatandaşlara önemli avantajlar sağlayacağını vurgulayarak, "Vatandaşlara parsellerinin tamamının ya da bir kısmının kamu hizmet alanları içinde kalması sebebiyle, yapılaşma hakkının verilememesinden kaynaklanan hukuki anlaşmazlıklar giderilecek, mağduriyetlerinin önüne geçilecek" dedi. Böylece, vatandaşlar yıllardır kullanamadıkları parselleri karşılığında imar hakkı elde edebilecekler.
Mülkiyet hakkı horunuyor mu?
Bu düzenlemede vatandaşın mülkiyetine el konulmasının söz konusu olmadığının altını çizen Örs, "Aksine vatandaşların kullanamadığı parseline/ hissesine karşılık gelen imar haklarının, imar planı kararı ile belirlenen başka bir alanda kullanılması sağlanacak. Böylece bir taraftan vatandaş imar hakkına kavuşurken bir taraftan da kamuya yeni hizmet alanları kazandırılacak. Yapılacak tüm işlemler kamu ve toplum yararına yürütülecek" diye konuştu. Örs ayrıca, bu yöntemle kamu kurumları ve yerel yönetimler ile vatandaşlar arasındaki hukuki anlaşmazlıkların da her iki tarafa mali yük getirmeden çözülebileceğini belirtti.
İmar hakkı aktarımı nasıl gerçekleşecek?
Uğur Örs, imar hakkı aktarımının nasıl yapılacağını şu şekilde açıkladı: "Vatandaşların verilemeyen imar haklarının değeri tespit edilecek, bu değere karşılık gelen hakları, imar planı kararıyla belirlenen alanlara aktarılacak."
Değer tespiti nasıl yapılacak?
Değer tespitinin adil ve şeffaf bir şekilde yapılacağını belirten Örs, "Tüm işlemler Kamulaştırma Kanunu’na göre Sermaye Piyasası Kurulunca lisans almış bağımsız değerleme kuruluşlarınca, gayrimenkul değerleme esasları doğrultusunda tesis edilecek. Vatandaş mağdur edilmeyecek" dedi. İmar hakkı aktarımı iş ve işlem süreçlerinin ise yetki alanları dahilinde imar planı onaylamaya yetkili Bakanlık ve yerel yönetimler tarafından yürütüleceğini ifade etti.