26 Ağustos 1922’de Afyonkarahisar-Kocatepe’den başlayan ve 30 Ağustos 1922’de Dumlupınar’da büyük zaferle sona eren bu zafer, Türk Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktalarından biridir. Başkomutan Meydan Muharebesi’nin kazanılması, Türk milletinin bağımsızlık yolundaki kararlılığını simgeler.
Dumlupınar Şehitliği, Başkomutan Meydan Muharebesi ve Kurtuluş Savaşı sırasında hayatını kaybeden askerlerin anısına Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yaptırılmış ve 30 Ağustos 1992’de ziyarete açılmıştır. Bu şehitlik, tüm cephelerdeki şehitlerin anısına yapılan önemli bir mekân olup, ziyaretçilere Kurtuluş Savaşı'nın manevi büyüklüğünü ve kahramanlık ruhunu hissettirir. Şehitlikte yer alan çeşitli anıtlar, bu destanın unutulmaması için büyük bir öneme sahiptir.
Dumlupınar Şehitliği’nde bulunan anıtlar ve yapılar:
-
Şehit Baba-Oğul Anıtı: Bu anıt, Çetmili Kara Ali Çavuş ve oğlu Onbaşı Mehmet’in kahramanlık hikâyesini anlatır. Kara Ali Çavuş, Balkan Savaşı'ndan sonra Galiçya, Hicaz, Yemen ve Kafkasya cephelerinde 11 yıl boyunca savaşmıştır. 1912 yılında oğlu Mehmet’i, 8 yaşındayken Balkan Savaşı’na göndermiştir.30 Ağustos 1922’deki Başkomutan Meydan Muharebesi sırasında, 19 yaşındaki oğlu Mehmet Onbaşı ile karşılaşan Kara Ali Çavuş, oğlunun kollarında şehit düşmüştür. Anıt, baba ve oğulun kahramanlık mücadelesini sembolize eder.Oğlu Mehmet, 9 Eylül 1922’de İzmir’e giren Türk birliklerinin başında yer alırken, şehit olmuştur. Bu olay, Türk milletinin fedakârlığını ve kahramanlığını simgeleyen bir destandır.
-
Milisler Anıtı: Bu anıt, millî mücadele döneminde şehit düşen sivil vatandaşları sembolize etmektedir. Kurtuluş Savaşı sırasında yalnızca askeri birlikler değil, aynı zamanda sivil halk da cepheye koşarak vatanı savunmuş ve pek çok sivil vatandaş hayatını kaybetmiştir. Milisler Anıtı, bu kahraman sivil halkın anısını yaşatır.
- Üç Komutan Anıtı: Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak’ı anmak amacıyla yapılmış olan bu anıt, Türk Kurtuluş Savaşı’nın üç büyük komutanının ortak mücadelesini simgeler. Bu üç isim, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde çok büyük rol oynamış ve zaferin kazanılmasında önemli liderlik göstermiştir. Anıt, bu komutanların Türk milletinin özgürlüğü için verdiği mücadeleyi ve stratejik liderliklerini onurlandırmaktadır.
- Mehmetçik Anıtı: Mehmetçik Anıtı, Türk askerinin kahramanlığını ve mücadelesini simgeler. Süngüsünü takmış düşman üzerine saldırmaya hazır binlerce Mehmetçiği sembolize eden bu anıt, Türk milletinin bağımsızlık için verdiği büyük mücadelenin görsel bir temsilidir. Anıt, askerlerin kararlılığını, cesaretini ve kahramanlık ruhunu yansıtarak Türk Silahlı Kuvvetleri’ne olan minneti simgeler.
Dumlupınar Şehitliği’nin önemi:
Dumlupınar, Türk Kurtuluş Savaşı’nın en önemli muharebelerinden birinin yapıldığı yerdir. 30 Ağustos 1922’de kazanılan bu zafer, Türk milletinin bağımsızlık yolundaki zaferini pekiştirmiştir. Başkomutan Meydan Muharebesi, Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlanan son aşaması olup, Dumlupınar Şehitliği de bu zaferin simgelerinden biridir.
Her yıl 30 Ağustos Zafer Bayramı'nda, bu anıtlar ve şehitlik, Türk milletinin kahramanlık tarihini anmak amacıyla büyük törenlere sahne olur. Ziyaretçiler, hem Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini hem de bu mücadeleye hayatını adamış kahramanları anma fırsatı bulurlar.
Dumlupınar Şehitliği ve içerisindeki anıtlar, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin ölümsüz simgeleri olarak, ziyaretçilerine bir ulusun ne kadar büyük bedeller ödeyerek özgürlüğünü kazandığını hatırlatır. Bu topraklarda yatan şehitler, Türk milletinin özgürlük için verdiği mücadelenin canlı birer tanığıdır.