Madde kullanımının etkileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir, bu nedenle bağımlılığı anlamanın kesin bir yolu yoktur. Ancak, uzmanlar ergenlik dönemindeki bireylerde gözlemlenen davranış değişikliklerine dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor. İşte dikkat edilmesi gereken bazı davranışsal ve fiziksel belirtiler:
-
Aile ilişkilerinde bozulma: Aile bireyleriyle olan ilişkiler olumsuz etkilenir.
- Sosyal izolasyon: Birey, daha fazla yalnız zaman geçirmeye başlar.
- Arkadaş çevresinde değişiklik: Yeni arkadaşlar edinir veya mevcut arkadaşlıklarını kesebilir.
- Sosyal yaşamda aksamalar: Sosyal aktivitelerde azalma ve okul başarısında düşüş görülebilir.
- Para harcamasında artış: İhtiyaç duymadığı halde para harcamaya başlayabilir.
- Olumsuz alışkanlıkların terk edilmesi: Spor yapmak veya arkadaşlarla vakit geçirmek gibi olumlu alışkanlıklarını bırakabilir.
- Hayat tarzında değişiklikler: Okuldan veya işten ayrılma gibi köklü değişiklikler yapabilir.
- Kendine bakımda azalma: Kişisel bakımına daha az özen göstermeye başlar.
- Yalan söyleme: Durumunu gizlemek için sık sık yalan söyleyebilir.
- Geç eve gelme: Eve dönüş saatlerinde belirsizlikler artabilir.
- Yeme içme alışkanlıklarında değişim: İştah kaybı veya aşırı yeme gibi davranışlar gözlemlenebilir.
- Şüpheli malzemeler bulundurma: Uyuşturucu kullanımıyla ilgili malzemeler evde bulunabilir.
- Eşyaların kaybolması: Evdeki eşyaların kaybolması veya paranın çalınması gibi durumlar yaşanabilir.
- Ruh hali değişiklikleri: Ani duygu değişimleri, öfke, neşe ve rahatlama gibi dalgalanmalar görülebilir.
- Yorgunluk ve isteksizlik: Genel bir halsizlik hissi yaşanabilir.
- Gözlerdeki değişiklikler: Kanlanma veya gözbebeklerinin anormal büyüklüğü ya da küçüklüğü dikkat çekebilir.
- Konuşma bozuklukları: Peltek konuşma gibi dil ve konuşma bozuklukları gözlemlenebilir.
- Fiziksel belirtiler: Aşırı terleme, bulantı, kusma, kilo kaybı gibi sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
- Vücutta izler: Enjeksiyon izleri, yaralar ve lekeler gibi fiziksel belirtiler görülebilir.
Dikkat edilmesi gerekenler
Bu belirtilerin varlığı, madde bağımlılığına işaret edebilir ancak kesin bir tanı için profesyonel yardım alınması önemlidir. Uyuşturucu bağımlılığı ile mücadelede erken teşhis, tedavi sürecinin başarıya ulaşması açısından kritik bir rol oynamaktadır.
