İş yerlerinde çalışanlar arasında ya da yöneticiler tarafından belirli kişilere karşı yapılan sistematik psikolojik şiddet, yıldırma, dışlama ve itibarsızlaştırma süreci "mobbing" olarak adlandırılır. Çoğunlukla çalışanı işten ayrılmaya zorlamak, kontrol altına almak veya cezalandırmak amacıyla uygulanır.
Uzmanlara göre, mobbing yalnızca birey üzerinde değil, iş yerindeki genel huzur ve verimlilik üzerinde de olumsuz etkilere sahiptir. Mobbinge maruz kalan kişilerde ciddi psikolojik ve fiziksel sağlık sorunları görülebilir.
Mobbing belirtileri nelerdir?
Mobbingin hem davranışsal hem de ruhsal etkileri bulunmaktadır. İşte en yaygın mobbing belirtileri:
- Sürekli eleştirilme ve aşağılanma: Çalışanın yaptığı işler gereğinden fazla eleştirilir, değersiz hissettirilir.
- Görmezden gelinme: Toplantılarda ya da sosyal ortamlarda kişi yokmuş gibi davranılır.
- Görev tanımının sürekli değiştirilmesi: Çalışana sürekli farklı ve uygunsuz görevler verilerek yıldırılmaya çalışılır.
- İşten ayrılmaya zorlanma: Çalışana üstü kapalı tehditler ya da baskılar yapılır.
- Sürekli stres ve kaygı hissi: Çalışan, iş yerinde sürekli tedirgin bir ruh hali içinde olur.
- Ofiste yalnız bırakılma: Kişi odadan içeri girdiğinde konuşmalar kesilir, sosyal ortamlardan dışlanır.
- Dedikodu ve itibarsızlaştırma: Çalışanın iş yerindeki itibarını zedeleyecek söylentiler yayılır.
- Sağlık sorunları: Mide problemleri, baş ağrısı, uyku bozuklukları gibi belirtiler görülmeye başlanır.
- Özgüven kaybı: Kişi, kendini yetersiz hissetmeye başlar ve işine dair motivasyonunu kaybeder.
- Depresyon ve tükenmişlik sendromu: Uzun süreli mobbing, kişinin ruhsal çöküş yaşamasına neden olabilir.
Mobbingle nasıl başa çıkılır?
Mobbinge maruz kalan kişilerin öncelikle durumu belgelendirmesi ve insan kaynaklarına resmi şikayette bulunması önerilmektedir. Eğer durum devam ederse, hukuki süreç başlatmak da bir seçenek olabilir. Ayrıca, psikolojik destek almak, yaşanan travmayı atlatmada yardımcı olabilir. Mobbing, yalnızca bireyin değil, iş yerindeki genel huzurun da düşmesine neden olur. Bu nedenle işverenlerin, sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmak için mobbing vakalarına karşı sıfır tolerans politikası uygulaması gerekmektedir.
