Türkiye’de işyerlerinde psikolojik taciz (mobbing) konusunda yeni bir döneme girildi. 6 Mart 2025’te yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, mobbinge uğrayan çalışanların haklarını daha güçlü bir şekilde savunmalarına olanak tanıyacak. Mobbing, işyerlerinde çalışanların psikolojik olarak baskı altında kalması, dışlanması ve aşağılanması gibi çeşitli eylemleri içeriyor. Yeni düzenlemeler, hem işverenleri hem de çalışanları korumayı amaçlıyor. Bu yazımızda, mobbing davranışlarının neler olduğunu, yasal düzenlemeleri ve yeni genelge ile çalışanların nasıl korunacağını detaylı bir şekilde ele alacağız.
Mobbing nedir?
Mobbing, bir çalışanın uzun süre boyunca sistematik bir şekilde aşağılanması, dışlanması veya küçümsenmesi gibi davranışları içerir. Bu tür davranışlar, hem çalışanın psikolojik sağlığını olumsuz etkiler hem de işyerinde verimliliği düşürür. Yeni düzenleme, mobbingin işyerlerinde engellenmesi ve çalışanların haklarının korunması için kapsamlı adımlar atmayı hedefliyor.
Yeni genelge ile getirilen düzenlemeler
2025/3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, mobbing ile mücadeleye yönelik önemli değişiklikler getiriyor. Genelge ile birlikte işverenlerin ve yöneticilerin, çalışanlarına yönelik psikolojik tacizden kaçınması ve bunu önlemek için etkili politikalar geliştirmesi bekleniyor. Ayrıca, işyerlerinde psikolojik taciz konusunda farkındalık yaratacak eğitimlerin düzenlenmesi, çalışanların şikâyetlerini hızlı ve etkili bir şekilde değerlendirecek başvuru mekanizmalarının kurulması da yeni düzenlemeler arasında yer alıyor.
İşverenlerin sorumluluğu
İşverenler, mobbingin önlenmesi için gerekli tedbirleri almak ve çalışanlarının güvenliğini sağlamakla yükümlü olacak.
Başvuru mekanizmaları
Mobbinge uğrayan çalışanlar, şikâyetlerini iletmek için çeşitli başvuru mekanizmalarına başvurabilecek. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvuru yaparak, işyerinde denetim talep edebilirler.
Mobbinge uğrayan çalışanlar ne yapmalı?
Avukat Afra Betül Arabacı, mobbinge uğrayan çalışanların haklarını korumak için atabilecekleri adımları şu şekilde sıraladı:
- Mobbing davranışlarını belgelemek (e-postalar, tanık beyanları, tarihli notlar, yasalara uygun ses veya görüntü kayıtları),
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yazılı başvuruda bulunarak işyerinde denetim talep etmek,
- İş Mahkemeleri’ne başvurarak kıdem ve manevi tazminat davası açmak,
- Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na (TİHEK) başvuruda bulunmak,
- Alo 170 hattını arayarak destek almak.
Yeni düzenleme çalışanları güçlü kılıyor
Yeni genelge ile birlikte çalışanlar, mobbinge karşı daha güçlü bir şekilde korunacak. İşverenlerin sorumlulukları netleştirilecek ve psikolojik tacize karşı alınacak tedbirler artırılacak. Ayrıca, çalışanlar için daha etkili başvuru sistemleri oluşturulacak. Avukat Afra Betül Arabacı, yeni düzenlemenin çalışanlar için büyük bir güvence olduğunu belirtiyor. "Bu düzenleme, mobbing ile mücadelede önemli bir adım olacak ve çalışanların haklarının daha etkin bir şekilde savunulmasını sağlayacak" dedi.
