Polonya ve Baltık ülkeleri, Rusya'nın artan askeri tehdidine karşı yeni savunma önlemleri almayı planlıyor. Bu kapsamda, anti-personel mayınları yasaklayan 1997 Ottawa Sözleşmesi'nden çekilmeyi değerlendirdiklerini duyurdular.
NATO'nun doğu kanadında yer alan bu ülkeler, sınır güvenliğini artırmak için farklı askeri seçeneklere ihtiyaç duyduklarını belirtiyor.
"Askeri tehditler önemli ölçüde arttı"
Polonya, Estonya, Letonya ve Litvanya savunma bakanları tarafından yapılan ortak açıklamada, Rusya ve Belarus sınırındaki güvenlik risklerine dikkat çekildi. Açıklamada, "Rusya’nın saldırgan tutumu, NATO’nun doğu sınırındaki tehditleri ciddi şekilde artırmıştır. Bu nedenle savunma stratejilerimizi gözden geçirmek zorundayız" ifadelerine yer verildi.
1997 Ottawa Sözleşmesi, anti-personel mayınlarının kullanımını, üretimini ve transferini yasaklıyor. Bugüne kadar 160'tan fazla ülke bu anlaşmaya taraf olmuş durumda. Ancak Rusya anlaşmaya hiçbir zaman katılmadı ve Ukrayna’daki savaş nedeniyle bölge, dünya üzerindeki en mayınlı alanlardan biri haline geldi.
Savunma harcamaları artıyor
Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgal etmesiyle birlikte Baltık ülkeleri ve Polonya, askeri harcamalarını artırma kararı aldı. Estonya, Litvanya ve Polonya, NATO’nun yüzde 2’lik savunma harcama hedefinin üzerine çıkarak GSYH’lerinin yüzde 5’ini savunmaya ayıracaklarını açıkladı.
Litvanya Savunma Bakanı Dovile Sakaliene, sözleşmeden çekilme önerisinin bölgedeki askeri caydırıcılığı güçlendirmek adına kritik bir mesaj verdiğini belirtti. Sakaliene, "Rusya ile sınırı olan ülkeler, vatandaşlarının güvenliğini sağlamak için her türlü tedbiri almaya hazırdır" dedi.
Finlandiya ve Polonya’dan benzer hamleler
Polonya Başbakanı Donald Tusk da Ottawa Sözleşmesi’nden çekilme fikrine destek verdiğini ve ülkesinin ayrıca misket bombalarını yasaklayan 2008 Dublin Sözleşmesi’nden de ayrılmayı değerlendirdiğini duyurdu. Finlandiya da Aralık ayında yaptığı açıklamada, Rusya’nın Ukrayna’da kara mayınları kullanması nedeniyle benzer bir karar almayı düşündüğünü bildirdi.
Öte yandan NATO üyesi ABD, Ottawa Sözleşmesi'ne taraf olmayan tek ülke olarak öne çıkıyor. Pakta katılmayan diğer ülkeler arasında Çin, Hindistan, Pakistan ve Güney Kore bulunuyor.
Mayınlar hâlâ küresel bir tehdit
NATO'nun verilerine göre, dünya genelinde yaklaşık 110 milyon anti-personel mayını hâlâ aktif durumda ve 70'ten fazla ülke bu tehditten etkileniyor. 2023 yılında kara mayınları ve patlamamış mühimmat nedeniyle en az 5.757 kişi hayatını kaybetti veya yaralandı.
Polonya ve Baltık ülkelerinin Ottawa Sözleşmesi'nden çekilme kararı, Avrupa'daki güvenlik dengelerini değiştirebilir. Bu ülkeler, sınırlarını daha etkin koruyabilmek için yeni stratejiler geliştirmeye hazırlanıyor.
