İZMİR

Saipaltı iskelesi ve mübadele yıllarının gölgeleri: Saip Köyü’nün tarihçesi

İzmir'in Karaburun ilçesine bağlı Saip Köyü, tarihi geçmişi ve ticaret geçmişiyle dikkat çekerken, hala birçok tarihi yapıyı ve önemli mirası bünyesinde barındırıyor.

Abone Ol

Saip Köyü, Karaburun ilçesinin 3 kilometre uzağında yer alan ve 220 kişilik nüfusu ile geçmişten günümüze izler taşıyan bir yerleşimdir. Köy, özellikle iskelesi ve ticaretle olan güçlü bağlarıyla eski yıllarda önemli bir merkez haline gelmiştir. Geçmişte Rumlar ile Müslümanların bir arada yaşadığı bu köy, aynı zamanda tarihi evleri, camisi ve kilise yıkıntılarıyla dikkat çekiyor.

Tarım ve hayvancılıkla uğraşıyorlardı

Saip’in tarihi çok eski yıllara dayanıyor. 1891 ve 1935 yıllarındaki nüfus kayıtlarına göre, köyün nüfusu sırasıyla 385 ve 391 olarak belirlenmişti. Ticaret ve hayvancılıkla uğraşan Saip, özellikle deniz kenarında olmasının avantajını balıkçılıkta kullanmış. Köyün eski adı "Sayib Yüzü" olup, 1575 tarihli Osmanlı tahrir defterinde de bu şekilde yer alıyor. Eskiden büyük bir ticaret merkezi olan Saip, Saipaltı iskelesi ile bu özelliğini pekiştirmişti. Ayrıca, köyün ekonomisinde tarım ve hayvancılık önemli yer tutmaktadır.

Rum-Müslüman nüfusu

1923 yılında gerçekleşen Mübadele sonrasında, köyde sadece Müslüman nüfus kalmıştır. O dönemlerde, Saip köyünün nüfusu, Rum ve Müslümanlardan oluşurken, şimdilerde sadece Türk nüfusunu barındırıyor.

Tarihi bugüne taşıyor

Köyün yukarısında, mübadele öncesi Rumlara ait bir kilise yıkıntısı yer alırken, köy içinde eski zamanlara ait evler de ziyaretçilerini bekliyor. Aynı zamanda köyün "Mahkeme altı" olarak bilinen bölgesinde, üzüm sıkma işlemi yapılan taş yapılar da bulunmaktadır. Saip'in iskelesi ve karşısındaki iki ada, köyün tarihine tanıklık eder. Bu adalar, "Büyük Saip" ve "Küçük Saip" olarak adlandırılmakta olup, köyün ticaret geçmişini yansıtmaktadır. Saip Köyü, hem ekonomik hem de kültürel açıdan geçmişin izlerini günümüze taşırken, bölgenin tarihi ve kültürel mirası korunmaya devam etmektedir.