Siyaset Bilimci Prof Dr Tosun çok çarpıcı değerlendirmeler: Deprem oy verme tercihini etkiledi mi?

Siyaset Bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun, Kahramanmaraş merkezli meydana gelerek 10 ilde on binlerce can kaybı ve büyük yıkıma neden olan depremin, siyasi partilerin oylarına nasıl yansıyacağını değerlendirdi.

“ÜLKEMİZDE DEVLET FAŞİZMİNE DÖNÜŞMÜŞ BİR DURUM VAR”

“Bizim ülkemizde devlete karşı her zaman sorgusuz sualsiz pozitif bir bakış açısı egemen” diyen Tosun, “Yani devlet her zaman her koşulda yurttaşının yanındadır algısı çok güçlü. Soyut bir devlet algısı var. Hatta devlet fetişizmine dönüşmüş bir durum var. Depremde özellikle ilk birkaç gün yaşanan sıkıntılar, yanlarında arzu ettikleri ölçüde devleti görememeleri doğal olarak ‘nerede bu devlet’ sorusunu sormalarına yurttaşların bir haya kırıklığına uğramalarına sebep oldu. Bu anlaşılabilir bir durum.  Çünkü devlet ne için var, vergisini ödeyen, yükümlülüklerini yerine getiren yurttaşların sağlık, güvenlik gibi beklentilerine hızlı şekilde yanıt vermek için… Devlet soyuttan somuta bir takım hizmetlerle  vatandaşın gözünde anlam ifade ediyor. Deprem felaketi dolayısıyla böyle ilk birkaç günde bunu yeterli ölçüde göremeyince böyle bir sorgulama kaçınılmaz. Devlet ve hükümet bizde özdeşleştiği için ister  istemez devlet eleştirisi hükümete yöneldi. Zaten devleti işleten, aygıtlarını harekete geçiren de  hükümet sonuçta. İster istemez böyle bir durum, yani beklediği anda vatandaşın devleti yanında görememesinden kaynaklanan hayal kırıklığı devletle hükümetin özdeşleştirilmesinden  dolayı siyasal anlamda sorgulamaya neden oldu. Özellikle muhalefet seçmenleri sorgulamaya başladılar” açıklamasında bulundu.

“PARTİZANLIK GÜÇLÜ”

Türkiye'de siyasi kutuplaşmanın güçlü olduğunu kaydeden Tosun, “Türkiye’de çok güçlü bir partizanlık var. Kutuplaşma var. İlk birkaç günde yaşanan aksaklıklara, devleti yeteri ölçüde yanında görememelerine rağmen iktidar partisi taraftarları bunu sineye çekti, eleştirel bakmadı. Ancak bu felaketten çok olumsuz etkilenen, özellikle canlarını yitiren insanlar herhangi bir siyasi açıdan hiç bakmadan ister  istemez, ‘neden böyle bir felaket sonucu dünyada bu ölçüde yaşanmazken bizde yaşanıyor’ diye eleştirmeye başladılar, haklılar” dedi.

“MEVCUT SİSTEMİN SORUN ÇÖZME KAPASİTESİ GÖRÜLDÜ”

Prof. Dr. Tosun açıklamasını şöyle sürdürdü:

Siyasal rekabete, partilere yansıması anlamında bakıldığında, aslında depremin ilk birkaç gününde yaşanan sorunlar, Türkiye'de mevcut hükümet sisteminin sorun çözme kapasitesinin sınırlarında olduğunu gösteriyor, çok rasyonel işleyen bir sistem değil. Biz daha bu sistem hayata geçirilmeden önce, bunun  Türkiye'de işlemeyeceğini görüyorduk. Geçmişte bu durum orman yangınlarına müdahalede de oldu, deprem felaketinde de oldu.

“MUHALEFET HAKLI OLARAK ELEŞTİRDİ”

Bu felaket örneğinde bazı STK’ların yapısına bakıldığında, AFAD, Kızılay örneğinde rasyonel işleyen STK’lar  olmadığı adeta  devletleşmiş, devlet aklıyla, devlet kadrolarıyla çalışan bir STK yapısı ortaya çıktı. Oldukça hantal! Buna bir de partizanlık eklenince, işlemeyen bir merkezi yönetimin bu bölgelere yansıması oldu. AFAD ve Kızılay’ı kastediyorum, yeteri derecede etkin olamaması gibi bir sorun ortaya  çıktı. Hal böyle olunca da, muhalefet de devlet sizin elinizde, STK’lar sizin kontrolünüzde, neden ilk birkaç gün özellikle böyle bir sorun yaşandı, neden çadır temininde sorun yaşandı, neden belediyeleri dahil etme konusunda yeterli  ölçüde işbirliği yapmadınız diye haklı olarak eleştiriler yönettiler.

“AK PARTİ’NİN OYLARINDA ŞU AN DÜŞÜŞ YOK”

“Bu durum AK Parti’ye oy kaybı yaşattı mı?” sorusunu da yanıtlayan Tosun, “Çok keskin bir siyasal kutuplaşma var, siyasi partilerin seçmen tabanları çok partizanca konsolide olduğu için bu doğal afetler dahi, bugün itibariyle söylüyorum; seçmen tercihlerinin yeniden mevzilenmesini zorlaştırıyor. Bu kutuplaşma donmuş bir siyasal seçmen fotoğrafını halen yansıtıyor. Ben deprem sonrası yapılan ülke genelinde 1-2 kamuoyu araştırması sonuçlarına hakimim. Görüyorum ki bu felaket siyasi partilere yönelik seçmen destek ölçüsünde bir değişiklik yapmamış şu an itibariyle. Yani depremden 3 hafta sonra… Ancak, bu etkinin aniden ortaya çıkması da kolay bir şey değil, biraz daha zaman geçmesini gerektiriyor. Birkaç hafta sonra yapılacak olan araştırmalarda böyle bir değişim yaşanıp yaşanmadığına tanık olacağız. Çok kısa vadede anlık seçmen tepkisini beklemek bu siyasal kutuplaşmadan dolayısıyla kolay değil ama kısa süre sonra seçmen biraz daha aklı  selim düşünmeye başladığı  andan itibaren tercihlerde değişim olabilir. Bu  değişim de özellikle eğer iktidar partisi süreci iyi yönetemezse, iktidar partisinin aleyhine olabilir” diye konuştu.

208 Yorum

Yorum Gönder