Federal mahkemenin yargıcı, Donald Trump yönetimine Voice of America ve diğer ABD destekli haber kuruluşlarına yönelik tüm istihdam ve fonların geri verilmesini karar verirken, kuruluşun kapatılmasına yönelik çabaların yasaları ihlâl ettiğine ve hukuka aykırı olduğuna hükmetti.
Trump, Amerika'nın Sesi'ni gereksiz olarak nitelemişti
Yaklaşık bin 300'den fazla VOA çalışanı, Başkan Donald Trump'ın kararıyla zorunlu izne ayrılmış ve gazeteciler "Trump karşıtı" olmakla itham edilmişti. ABD Bölge Yargıcı Royce Lamberth, VOA'nın ana kuruluşu olan ABD Küresel Medya Ajansına (USAGM), VOA ve diğer yayın kuruluşlarının yeniden faaliyete geçmesine karar verdi. Kararda, Trump yönetimi nedeniyle "VOA'nın 80 yıllık tarihinde ilk kez haber yayınlayamadığı" da belirtildi. Yargıç Lamberth, Trump yönetiminin "dünya genelindeki çalışanlara, taşeronlara, gazetecilere ve medya tüketicilerine verilen zararı dikkate almadan" hareket ettiğini ifade etti. Lamberth ayrıca, davalar devam ederken zorunlu izne çıkarılan USAGM çalışanlarına yeniden istihdam sağlanması ve istihdamda azaltma yapılmaması talimatı verdi. ABD'li yargıç, Trump yönetiminin "gereksiz" gördüğü haber kuruluşunun yayınlarına son verilmesinin devletin "yurt dışındaki çıkarlarını baltaladığını" belirtti. Trump, medyaya yönelik daha geniş çaplı saldırılarının bir parçası olarak uzun süredir VOA'yı eleştirken, ana akım medya kuruluşlarını sık sık taraflı olmakla suçluyor.
Ne olmuştu?
ABD Başkanı Donald Trump, federal olarak finanse edilen haber kuruluşu Voice of America'nın yayın haklarının kısıtlanmasını öngören bir kararname imzaladı ve kuruluşu "Trump karşıtı" ve "radikal" olmakla suçladı. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, söz konusu kararın "vergi mükelleflerinin artık radikal propagandanın faturasını ödememesini sağlayacağı" belirtilirken, politikacıların ve sağcı medyanın yayıncıyı eleştiren ifadelerine de yer verildi. Halen öncelikli olarak bir radyo hizmeti olan VOA, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi propagandasına karşı koymak için kuruldu. Şu anda her hafta küresel olarak yüz milyonlarca insana ulaştığını söylüyor. VOA Müdürü Mike Abramowitz, kendisi ve 1.300 kişiden oluşan neredeyse tüm ekibinin ücretli izne çıkarıldığını söyledi. ABD'li gazetecilerin önde gelen temsilci grubu olan Ulusal Basın Kulübü, emrin "Amerika'nın özgür ve bağımsız basına olan uzun süreli bağlılığını baltaladığını" söyledi. Cumhurbaşkanının emri, başlangıçta komünizme karşı koymak için kurulan Radio Free Europe ve Radio Free Asia gibi kâr amacı gütmeyen kuruluşlara fon sağlayan VOA'nın ana şirketi US Agency for Global Media'yı (USAGM) hedef alıyor. Yöneticilere "performansı kanunun gerektirdiği asgari varlık ve işlevselliğe düşürmelerini" söyler. BBC'nin ABD haber ortağı CBS, VOA çalışanlarının USAGM İnsan Kaynakları Direktörü Crystal Thomas tarafından e-postayla bilgilendirildiğini bildirdi. CBS'e konuşan bir kaynak, tüm serbest çalışanlara ve uluslararası yüklenicilere artık kendilerine ödeme yapacak para olmadığı bilgisini verdi. CBS'in ele geçirdiği e-postalarda, Radio Free Asia ve Radio Free Europe/Radio Liberty yöneticilerine federal hibelerin sonlandırıldığı bildiriliyordu. VOA ve USAGM'e bağlı diğer istasyonlar 400 milyondan fazla dinleyiciye hizmet verdiklerini söylüyor. Bunlar, kısmen İngiliz hükümeti tarafından finanse edilen BBC World Service'e büyük ölçüde eşdeğerdir. Çek Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Jan Lipavský, Avrupa Birliği'nin Prag'da Radyo Özgür Avrupa/Radyo Özgürlük'ün yayınını sürdürmesine yardımcı olabileceğini umduğunu söyledi. Pazartesi günü yapılacak toplantıda Avrupa dışişleri bakanlarından, yayıncı kuruluşun faaliyetlerini en azından kısmen sürdürmenin yollarını bulmalarını isteyeceğini söyledi. Trump'ın ABD hükümetinde kapsamlı kesintilere giden süreçteki baş danışmanı ve milyarder Elon Musk, sosyal medya platformu X üzerinden VOA'nın kapatılması çağrısında bulundu. ABD Başkanı ayrıca evsizliği önlemekten sorumlu olanlar ile müze ve kütüphanelerin finansmanını da içeren diğer bazı federal kurumlara sağlanan fonları kesti. Trump, ilk döneminde VOA'yı sert bir şekilde eleştirmişti. Yakın zamanda sadık sadık Kari Lake'i USAGM'e özel danışman olarak atadı. Başkan, ana akım medya kuruluşlarının kendisine karşı önyargılı olduğunu düzenli olarak belirtiyor. Adalet Bakanlığı'ndaki bir konuşması sırasında CNN ve MSNBC'yi "yozlaşmış" olarak nitelendirdi.
