Yapılan açıklamaya göre, operasyonlarda 17 bin litreye yakın etil alkol ve 2 binin üzerinde sahte alkollü içki ele geçirildi. 2024 yılında da kaçak alkol operasyonları hız kazanmış durumda. Ülke genelinde yapılan geniş çaplı operasyonlarda, yalnızca ilk çeyrekte 30 bin litre etil alkol ile birlikte 10 bin litreden fazla sahte içki yakalandı. Özellikle İzmir'de yapılan operasyonlarda, 2024 yılı itibarıyla 5 bin litre metil alkol, 15 bin litre etil alkol ve 2 bin litreden fazla sahte içki ele geçirildi. Yetkililer, bu tür operasyonların sıkı bir şekilde sürdürüleceğini belirtti.
Evde alkol üretimi artıyor
Son yıllarda evde hobi ve kişisel kullanım amaçlı alkollü içki üretiminde artış olduğu ve buna bağlı olarak kaçakçılığın arttığı biliniyor. Evlerinde alkollü içki üretimi yapanlar, bunun zahmetli bir uğraş olduğunu ancak kendi ürettikleri ürünü kullanmayı tercih ettiklerini söylüyor. İstanbul'da ikamet eden Anıl, 10 yıldır kendi evinde alkollü içki üretiyor ve "Bir litre rakıyı 200 küsür liraya alıyorsunuz. Ancak evde yapıldığında bu maliyet oldukça düşüyor" diyor.
'Bütçemi korumak için evde rakı yapıyorum'
Başka bir üretici ise evde alkol üretmeye başlamasının nedenini, ürünlerin fiyatlarının artması olarak gösteriyor: "Bütçemi korumak için evde rakı yapmaya başladım. Herhangi bir alkol bağımlılığım yok ama bunu bütçemizi sarsmadan devam ettirmek istedik."
Sahte içki sorunu ve önlemler
Kimya Mühendisleri Odası İstanbul Şube Yönetim Kurulu Üyesi Yüksek Kimya Mühendisi Serkan Küçük, evlerde çeşitli yöntemlerle alkollü içki üretildiğini, zehirlenmelerin ve ölümlerin dışarıdan alınan hazır alkolden ve bandrolsüz kaçak içkilerden kaynaklandığını vurguluyor. Küçük, "Etil alkolden kaynaklanan zehirlenmeler ancak doz aşımı gerçekleşirse meydana gelir. Ancak bu günlerde yaşanan ölümler metil alkol kaynaklı" diyor.
Yüksek vergi oranları sahte içkiye cazibe kazandırıyor
Başkent Üniversitesi Öğretim Görevlisi Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl, alkollü içkiler üzerindeki vergilendirmeden dolayı sahte içki üretiminin cazibesinin arttığını belirtiyor. Bingöl, "Sahte içkiye bu cazibeyi kazandıran en önemli unsur yüksek Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranları" diyor.
Toplumsal bir sorun
Türk Tabipleri Birliği (TTB), metil alkol zehirlenmelerinin "toplumsal bir sorun" olduğunu ve yüksek vergi oranlarının merdiven altı üretimi tetiklediğini vurguladı. TTB'nin açıklamasında, "Bu problemin altta yatan sosyoekonomik sorunların tespit edilip çözülmesi ile mümkün olacağını" ifade etti.
Uzmanından önlemler ve uyarılar
Sahte içki kaynaklı ölümlerin önüne geçilmesi için ürünler üzerindeki vergi yükünün kaldırılması, evsel kullanım amaçlı alkol tanımının mevzuata geri getirilmesi ve kişisel kullanım amaçlı yüksek alkollü içki üretme eğitimi verilmesi gerektiği belirtiliyor. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Sarp Üner, ağız yolu ile metil alkole maruz kalındığında, kişinin kusturulmadan hastaneye götürülmesi gerektiğini vurguladı.
