Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’nin ofisinin başkanı Andriy Yermak, Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde ABD’li yetkililerle yapılan görüşmelerin "çok yapıcı" geçtiğini duyurdu.
Görüşmeler, Moskova ve Kiev’in karşılıklı saldırıları sonucu üç kişinin hayatını kaybetmesinden saatler sonra başladı. ABD’nin, Ukrayna’nın barış sürecine dair taleplerini dinleyeceği belirtilirken, taraflar arasında kritik konular masaya yatırıldı.
Barış için kritik görüşme
Yermak, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Beyaz Saray Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile yapılan toplantının Ukrayna için adil ve kalıcı bir barış arayışında önemli bir adım olduğunu belirtti. ABD’li yetkililer, Kiev’in barış için öne sürdüğü şartları dinleyeceklerini ve Rusya’nın talepleriyle kıyaslayarak müzakerelerin ne kadar uzakta olduğunu değerlendireceklerini ifade etti.
Rubio, "Ukraynalı yetkililerin ne kadar ileri gitmeye istekli olduklarını dinlemek ve bunu Rusya’nın talepleriyle kıyaslayarak sürecin nasıl ilerleyebileceğini görmek istiyoruz" dedi.
Ateşkes ve esir takası gündemde
Ukraynalı yetkililer, görüşmelerde Karadeniz bölgesini kapsayan bir ateşkes önerisi, uzun menzilli füze saldırılarının durdurulması ve Rusya’da tutulan Ukraynalı mahkumların serbest bırakılmasını içeren bir plan sundu.
Öte yandan, ABD'nin Ukrayna’dan, Rus birliklerinin tamamen çekilmesini içeren barış planında bazı değişiklikler yapmasını isteyebileceği konuşuluyor. Rubio’nun, taraflar arasında acıları azaltmanın tek yolunun tavizler vermek olduğunu ima etmesi, Ukrayna’nın müzakerelere nasıl yaklaşacağı konusunda soru işaretleri oluşturdu.
ABD-Ukrayna arasında nadir toprak elementleri anlaşması
Görüşmelerde yalnızca barış süreci değil, stratejik ekonomik iş birlikleri de ele alındı. Özellikle Ukrayna’nın nadir toprak mineralleri konusundaki potansiyeli ve ABD’nin bu kaynaklara erişimi masaya yatırıldı. ABD’nin yatırım karşılığında Ukrayna’daki mineral zenginliklerine erişim sağlamayı hedeflediği belirtilirken, Rubio bu anlaşmanın Ukrayna ile müzakerelerin ilerletilmesi için bir ön koşul olmadığını ifade etti.
Şubat ayındaki Zelenskiy-Trump görüşmesinde gündeme gelen nadir toprak elementleri konusu, Oval Ofis’te tartışmalara yol açmış ve ABD’nin Ukrayna’ya yönelik askeri destek ile istihbarat paylaşımında kısıtlamalara gitmesine neden olmuştu. Cidde’deki olumlu görüşmelerin ardından bu kısıtlamaların kaldırılabileceği öne sürüldü.