Brown Üniversitesi'nden araştırmacılar, Antarktika'daki buzulların erimesinin, buz tabakasının altında yer alan 100'den fazla volkanın patlamasına yol açabileceğini keşfetti.
İklim değişikliği ile hızlanan buzul erimesi, sadece deniz seviyelerinin yükselmesine yol açmakla kalmıyor, aynı zamanda volkanik aktiviteyi de tetikleyebiliyor. Bu endişe verici bulgu, Antarktika’daki volkanik sistemlerin nasıl etkilendiğini ve gezegenin iklimine olan potansiyel etkilerini gösteriyor.
Antarktika’daki volkanik yapılar ve patlama riski
Antarktika’da Erebus Dağı ve lav gölü gibi büyük volkanik yapılar bulunuyor. Ancak, bu volkanların yanı sıra buz tabakasının altında daha fazla volkan mevcut. Bazıları yüzeyde zirveye ulaşırken, bazıları ise birkaç kilometre derinlikte yer alıyor.
Brown Üniversitesi'nin araştırması, buz tabakasının erimesiyle bu volkanların patlama riskinin arttığını ortaya koydu. Buzun erimesi, altındaki kayalar üzerindeki baskıyı azaltarak, sıkışan magmanın genişlemesine ve potansiyel patlamalara yol açabiliyor.
Buz tabakasının erimesi ve volkanik aktivite arasındaki bağlantı
Buzulların erimesi, küresel deniz seviyelerinin yükselmesine neden olduğu bilinse de, erime aynı zamanda buz tabakasının altındaki volkanların aktive olmasına da yol açabiliyor.
Brown Üniversitesi, bu süreçle ilgili 4.000 bilgisayar simülasyonu yaparak, buz tabakasının kaybının volkanik aktiviteyi nasıl artırabileceğini inceledi. Bu simülasyonlar, buz tabakasının incelmesinin yüzey altındaki magma odalarındaki basıncı azaltarak, volkanik patlamaların olasılığını artırabileceğini ortaya koydu.
Volkanik püskürmelerin buzullar üzerindeki etkileri
Bu volkanik püskürmeler, doğrudan yüzeye çıkmasa da, buz tabakasını büyük ölçüde etkileyebilir. Püskürmelerden salınan ısı, buz tabakasının erimesini hızlandırabilir ve zamanla bu süreç daha da ivmelenebilir.
Yüzeydeki basınç azaldıkça, daha fazla volkanik patlama meydana gelebilir. Bu süreç, yavaş bir şekilde ilerlese de yüzlerce yıl sürebilir.
Geçmişteki volkanik aktivite ve gelecek senaryoları
Antarktika'nın buz tabakasının geçmişte çok daha kalın olduğu belirtiliyor. Geçmişteki volkanik patlamalar, magma odalarındaki gazların genişlemesiyle tetiklenmiş olabilir.
Bu durum, Antarktika’daki eski patlamaların buz tabakasıyla ilişkili olabileceğini düşündürüyor. Geçmişten günümüze kadar süren bu volkanik aktiviteler, gelecekteki potansiyel patlamalar için uyarıcı bir gösterge olabilir.