Basın kartı başvurusu ve türleri, son dönemde yapılan yasal düzenlemelerle birlikte yeniden şekillendi. İletişim Başkanlığı tarafından yürütülecek başvuru süreçleri, medya mensupları için bir kimlik belgesi niteliği taşıyan basın kartının alımını etkileyen önemli kriterleri belirliyor. Bu düzenleme, basın kartı başvurusunun şartlarını ve başvuru sürecini daha şeffaf ve sistematik hale getiriyor.
Basın kartı türleri ve tanımları
Yeni düzenleme ile birlikte basın kartı türleri de belirlenmiştir. Bu türler şu şekilde sıralanıyor:
- Göreve Bağlı Basın Kartı: Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon görevlilerine, medya kuruluşlarına bağlı olarak verilen kart.
- Süreli Basın Kartı: Türkiye'de görev yapan yabancı medya mensuplarına verilen kart.
- Geçici Basın Kartı: Türkiye'ye kısa süreli haber amaçlı gelen yabancı medya mensuplarına verilen kart.
- Serbest Basın Kartı: Yurt dışında serbest gazetecilik yapan veya geçici süreyle çalışmayan medya mensuplarına verilen kart.
- Sürekli Basın Kartı: 18 yıl ve üzeri mesleki tecrübeye sahip olan medya mensuplarına ve enformasyon görevlilerine ömür boyu verilen kart.
Basın kartı başvuru şartları
Başvuruda bulunacak kişilerin taşıması gereken şartlar şu şekilde belirlenmiştir:
- Yaş ve Eğitim Şartı: Başvuru sahiplerinin 18 yaşını doldurmuş olması ve en az lise veya dengi bir okuldan mezun olması gerekmektedir.
- Suç Kaydı: Başvuru sahiplerinin, Türk Ceza Kanunu’nda belirtilen suçlardan dolayı hapis cezasına çarptırılmamış olmaları şarttır. Bu, şantaj, hırsızlık, sahtecilik gibi çeşitli suçları içerir.
- Mesleki Çalışma: Başvuracak olan kişinin medya kuruluşlarında çalışıyor olması, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’a uygun sözleşmeye sahip olması ve işten ayrıldıktan sonra 1 aydan fazla süreyle çalışmamış olmaması gerekmektedir.
- Medya Faaliyetinin Dışında Ticari Faaliyet Yapmama: Başvuru sahiplerinin medya faaliyetleri dışında ticari faaliyetlerde bulunmamaları gerekmektedir.
Başvuru süreci ve gereksinimler
Başvuru süreci, İletişim Başkanlığı tarafından belirlenen internet sistemi üzerinden yapılmaktadır. Başvuruların elektronik ortamda yapılabilmesi için başvuru sahiplerinin belirli belgeleri sisteme yüklemeleri gerekmektedir. Bu belgeler arasında vesikalık fotoğraf ve en az altı aylık mesleki çalışma belgesi yer almaktadır. Ayrıca, medya kuruluşlarının sahipleri veya yetkili kişileri başvuru beyannamelerini onaylamak zorundadır. Yurt dışında ikamet eden Türk basın mensupları ise başvurularını, büyükelçilik veya başkonsolosluk aracılığıyla gerçekleştirebilirler.