Çocuklarda ateş yükselmesi, ebeveynlerin sıklıkla karşılaştığı bir sağlık sorunudur. Bu durum genellikle vücudun enfeksiyonlara karşı verdiği bir tepki olup, dikkatli bir şekilde kontrol edilmesi gerekir. Ateşin yükselmesiyle birlikte çocuğun genel sağlık durumunda halsizlik, iştahsızlık ve huzursuzluk gibi belirtiler görülebilir.
Ateş nedir ve neden yükselir?
Ateş, vücudun bağışıklık sisteminin enfeksiyon veya diğer hastalıklara karşı verdiği bir yanıttır. Beyindeki hipotalamus, vücut sıcaklığını düzenleyen merkezdir. Normal vücut sıcaklığı genellikle 36.5°C ile 37.5°C arasında değişir. Ancak enfeksiyon, diş çıkarma veya aşı gibi durumlarda vücut sıcaklığı bu aralığın üzerine çıkar ve ateş olarak adlandırılır.
Ateş nasıl ölçülür?
Çocuklarda ateş, koltuk altı, rektal (makat) veya dil altı bölgelerinden ölçülebilir.
- Koltuk altı: 36.5°C - 37.5°C
- Rektal: 36.6°C - 38°C
- Dil altı: 35.5°C - 37.5°C
Ölçülen değerler doğrultusunda ateşin derecesi şu şekilde sınıflandırılır:
- Subfebril ateş: 37.2°C - 37.9°C
- Hafif ateş: 38°C - 38.5°C
- Orta ateş: 38.5°C - 39°C
- Yüksek ateş: 39°C - 40°C
- Çok yüksek ateş: 40°C üzeri
Ateşi düşürmek için uygulanabilecek yöntemler
Ateşi kontrol altına almak için evde şu yöntemler uygulanabilir:
- İnce kıyafetler: Çocuğunuzu serin tutacak hafif ve pamuklu giysiler tercih edin.
- Ilık duş: Vücut sıcaklığını düşürmek için ılık suyla duş aldırın.
- Nemli bez uygulaması: Alın, boyun ve koltuk altına ılık suyla ıslatılmış bez koyarak ateşi hafifletebilirsiniz.
- Oda sıcaklığı: Bulunduğu ortamın serin olmasını sağlayın.
- Bol sıvı tüketimi: Çocuğunuzun yeterince su ve sıvı tüketmesini sağlayarak vücut dengesini koruyun.
- Ateş düşürücü ilaçlar: Doktor önerisiyle parasetamol veya ibuprofen grubu ilaçlar kullanılabilir.
Ateş ve febril nöbetler
Bazı çocuklar yüksek ateşe bağlı olarak febril nöbet (havale) geçirebilir. Bu durumda derhal tıbbi yardım alınmalıdır. Febril nöbet, genellikle 5 yaş altındaki çocuklarda görülür ve genetik yatkınlık da etkili olabilir.
Ne zaman doktora başvurulmalı?
Ateşin yanı sıra aşağıdaki belirtiler görülüyorsa acil tıbbi yardım alınmalıdır:
- Şiddetli kusma veya ishal
- Nefes alma güçlüğü
- Bilinç kaybı veya bayılma
- Aşırı huzursuzluk veya durgunluk
- Ciltte solgunluk veya sararma
Ateş kontrol edilemez hale geldiğinde ya da çok yüksek değerlere ulaştığında, zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Çocuğunuzun sağlığını korumak için erken müdahale her zaman hayati önem taşır.