Dünya Bankası'nın 2023 verilerine göre, küresel yoksulluk oranı son yıllarda düşüş eğiliminde olsa da, Sahra Altı Afrika başta olmak üzere bazı bölgelerde yoksulluk hala ciddi bir sorun olmaya devam ediyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) ise, küresel ekonomideki belirsizliklerin ve artan borç yükünün, yoksul ülkelerin kalkınmasını daha da zorlaştırdığına dikkat çekiyor. Bu durum, "Dünyanın en fakir ülkeleri neden fakir?" sorusunu yeniden gündeme getiriyor.
Doğal kaynaklar yetersiz ve kötü yönetiliyor
Dünyanın en fakir ülkelerinin birçoğu, elverişsiz coğrafi konumlarda bulunuyor ve tarım için zorlu koşullara sahip. Ayrıca, bu ülkelerin önemli bir kısmı, petrol, mineral ve kereste gibi değerli doğal kaynaklar açısından da fakir. Sahip oldukları sınırlı kaynaklar ise sıklıkla kötü yönetiliyor ve yolsuzluk nedeniyle halkın refahına katkı sağlamıyor.
Eğitim ve sağlık hizmetleri yetersiz, altyapı eksik
Düşük okuryazarlık oranları ve eğitime erişimdeki kısıtlılık, bu ülkelerdeki işgücünün verimliliğini düşürüyor ve ekonomik kalkınmayı engelliyor. Temel sağlık hizmetlerine erişimin yetersiz olması, salgın hastalıkların yayılmasına ve ortalama yaşam süresinin kısalmasına yol açıyor. Yetersiz ulaşım ağı, enerji ve iletişim altyapısı da ekonomik faaliyetleri olumsuz etkiliyor.
Borç yükü, siyasi istikrarsızlık ve iklim değişikliği
Fakir ülkeler, zengin ülkelere olan borçlarını ödemekte zorlanıyor ve bu durum, eğitim ve sağlık gibi alanlara yatırım yapmalarını engelliyor. Siyasi istikrarsızlık ve çatışmalar da ekonomik kalkınmanın önündeki en büyük engellerden biri. Ayrıca, bu ülkeler, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı daha savunmasız durumda ve kuraklık, sel gibi doğal afetler ekonomilerine büyük zarar veriyor.
Ticaret politikaları fakir ülkelerin aleyhine işliyor
Gelişmiş ülkelerin uyguladığı tarımsal sübvansiyonlar ve yüksek gümrük vergileri, fakir ülkelerin küresel ticarette rekabet etmesini zorlaştırıyor. Bu durum, fakir ülkelerin ekonomik olarak gelişmesini engelliyor ve zengin ve fakir ülkeler arasındaki uçurumu daha da derinleştiriyor.
