Uluslararası Enerji Ajansı (UEA), küresel kömür talebinin 2024 yılı itibariyle yeni bir zirveye ulaşmasının ardından, önümüzdeki üç yıl boyunca bu artışın devam edeceğini öngörüyor. UEA'nın tahminlerine göre, kömür talebi 2027’ye kadar her yıl yeni rekorlar kırarak 8,9 milyar tona kadar yükselecek.
Bu gelişme, daha önce yapılan kömür talebinin düşeceği yönündeki tahminleri çürütüyor. Ancak, kömür kullanımının hızla azalması beklenen bir dönemde, bu artışın gezegenin ısınma hedeflerini tehdit edebileceği uyarısı yapılıyor.
Kömür talebi yeni zirveye ulaşıyor
Uluslararası Enerji Ajansı'nın (UEA) son raporuna göre, küresel kömür talebi 2024'te rekor seviyelere ulaşarak 2027’ye kadar her yıl yeni zirvelere çıkacak. UEA'nın tahminlerine göre, kömür talebi 2027 yılına kadar 8,9 milyar ton seviyelerine ulaşacak. Bu, 2024 seviyelerinden %1 oranında daha fazla bir talep anlamına geliyor.
Daha önce yapılan analizlerde, küresel kömür talebinin bu on yıl boyunca azalma eğiliminde olacağı öngörülüyordu. Ancak UEA’nın yeni raporu, kömür kullanımının özellikle gelişmekte olan ülkelerde daha fazla artacağını ve yenilenebilir enerji kaynaklarının bu talebi tersine çevirmekte yeterli olmadığını ortaya koyuyor.
2050 hedeflerine ulaşmak zorlaşıyor
UEA’nın raporu, 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı ve Paris Anlaşması’na uygun şekilde küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlamayı hedefleyen küresel iklim politikalarının karşılaştığı zorlukları gözler önüne seriyor. Rüzgar türbinleri ve güneş panellerinin hızla yayılması, kömür talebini düşürmeyi amaçlasa da bu yenilenebilir enerji kaynaklarındaki büyüme, kömür kullanımındaki artışı engellemek için yeterli olmamış görünüyor.
Kömürün talep artışındaki bu eğilim, dünya genelinde enerji güvenliği, ekonomik büyüme ve çevresel sürdürülebilirlik arasındaki karmaşık dengeyi daha da zorlaştırıyor. Sanayileşmiş ülkeler, fosil yakıtları kullanmayı azaltmaya yönelik çeşitli adımlar atarken, gelişmekte olan ülkeler hala kömür gibi ucuz enerji kaynaklarına bağımlı.
Yenilenebilir enerji kaynakları yeterli olmadı
Rüzgar ve güneş enerjisinin hızla yayılmasına rağmen, kömür talebindeki artışı durdurmak veya tersine çevirmek konusunda yetersiz kaldığı gözlemleniyor. Yenilenebilir enerji yatırımları artmış olsa da, enerji altyapısının ve tüketim alışkanlıklarının dönüşümü zaman alıyor. Bu durum, özellikle kömür kullanan gelişmekte olan ekonomilerde enerji talebinin yüksek olmasından kaynaklanıyor.
UEA, bu denklemi değiştirmek için hızlı ve etkili iklim politikalarına ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor. Küresel ısınmayı sınırlamak ve net sıfır emisyona ulaşmak için fosil yakıtlara olan bağımlılığın hızla ortadan kaldırılması gerektiği ifade ediliyor.
