Pek çok kişi Everest’i rekor kıran tırmanışlar ve hayranlık uyandıran manzaralarla ilişkilendirse de, bu görkemli dağ hakkında gizemini artıran daha az bilinen gerçekler mevcut. Nature Geoscience dergisinde yayımlanan son araştırma, 8.849 metre yüksekliğindeki Everest Dağı'nın her yıl uzama nedenlerini ortaya koydu.
Everest neden yükseliyor?
University College London'dan (UCL) bilim insanları, Everest’in yükselişini anlamak için Himalayalar’daki nehirlerin yıllar içindeki değişimini inceledi. Araştırmacılar, yaklaşık 89.000 yıl önce Everest yakınlarındaki Arun Nehri'nin Kosi Nehri ile birleşmesinin, bölgede erozyonun artmasına yol açtığını belirtti. Bu birleşmenin ardından büyük miktarda kaya ve toprağın aşındığı, yer kabuğundaki basıncın artarak Everest Dağı'nın yükselmesine katkıda bulunduğu vurgulandı.
Beklenenden daha hızlı yükseliyor
Araştırma, Arun Nehri'nin neden olduğu erozyonun Everest’in son 89.000 yıl içinde 15 ile 50 metre arasında yükselmesine yol açtığını ve dağın her yıl yaklaşık 2 milimetre daha yükselmeye devam edeceğini öne sürdü. Araştırmanın yazarlarından Dr. Şu Han, "Everest'in değişen yüksekliği, yeryüzünün dinamik yapısını gözler önüne seriyor. Arun Nehri'nin yarattığı erozyon ile Dünya'nın mantosunun yukarı doğru uyguladığı basınç arasındaki etkileşim, Everest'in beklenenden daha hızlı yükselmesine neden oluyor," dedi.
'Dünyanın en uzun ikinci dağı'
Bununla birlikte, Everest’in ilginç bir diğer yönü, zaman zaman 'dünyanın en uzun ikinci dağı' olarak anılmasıdır. 2022 yılında yapılan bir çalışma, Everest'in hava basıncındaki dalgalanmaların, dağın zirve yüksekliğini K2'nin altına düşürebileceğini ortaya koydu. Bu durum, dağın yüksekliğini etkileyen dinamiklerin karmaşıklığını bir kez daha gözler önüne seriyor.
Keşfedilmeyi bekleyen dağ: Everest Dağı
Sonuç olarak, Everest Dağı yalnızca dağcılar için bir hedef değil, aynı zamanda doğal dinamiklerin ve bilimsel araştırmaların ilginç bir sahnesi haline geliyor. Her yıl artan yükseklikteki bu gizemli dağ, hem doğa severler hem de bilim insanları için keşfedilmeye değer bir alan olmaya devam ediyor.