Vergi Usul Kanunu'nda yapılan düzenleme ile fiş, fatura kesmeyenlere kesilen ceza yapılan tespite göre katmerli hale getirildi. Ayrıca fiş, fatura almayan nihai tüketicilere de ‘özel usülsüzlük cezası’ kesilmesine yönelik düzenleme yapıldı.
Vergi Usul Kanunu’nda yapılan değişiklikler
Fiş ve fatura kesmeyenlere yönelik cezalar ağırlaştırıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan yeni düzenlemeye göre, fiş veya fatura almayan nihai tüketiciler de cezalandırılacak. Bu kapsamda, vergi usulsüzlükleriyle mücadele amacıyla hazırlanan Vergi Usul Kanunu tebliği, dün Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Tüketiciye 5 bin lira ceza
Yeni düzenlemeye göre, alışveriş sonrası fiş veya fatura almayan tüketicilere 5 bin lira tutarında özel usulsüzlük cezası kesilebilecek. Ancak, bu cezanın uygulanabilmesi için iki önemli şart bulunuyor:
Tüketici, belge verilmediğini Gelir İdaresi Başkanlığı tespitinden önce bildirmeli.
Bildirim, belgenin düzenlenmesi gereken tarihten itibaren en geç beş iş günü içinde yapılmalı. Bu koşullara uyulması durumunda, ceza uygulanmayacak.
Fiş alınmadığı nasıl tespit edilecek?
Gelir İdaresi Başkanlığı, cezanın uygulanmasına dair çeşitli örnekler sundu. Örneğin, Hasan Bey, 9 Ağustos 2024 tarihinde çocuğuna oyuncak aldı, ancak fiş almadı. Denetimde fişin verilmediği tespit edildiğinde Hasan Bey’e 5 bin lira ceza kesilecek. Aynı zamanda satıcıya da usulsüzlük cezası uygulanacak.
Denetimlerde fiş alınmazsa ne olacak?
Eğer bir denetim sırasında tüketicinin fiş almadığı tespit edilirse, hem tüketiciye hem de satıcıya ceza kesilecek. Örneğin, 3 Ekim 2024’te Kemal Bey’in yaptığı alışverişte fiş alınmadığı denetimde ortaya çıktı. Kemal Bey’e 5 bin lira, (N) şirketine ise daha önceki tespitlerden dolayı 40 bin lira ceza uygulanacak.
Beş iş günü kuralı: Bildirim zamanında yapılmazsa ne olur?
Eğer tüketici, kendisine fatura düzenlenmediğini beş iş günü içinde bildirmezse, cezadan kaçınamaz. Örneğin, Nevzat Bey, 14 Kasım 2024 tarihinde yaptığı alışveriş sonrası fatura alamadı ve bunu 3 Aralık 2024’te bildirdi. Bildirimin gecikmesi nedeniyle Nevzat Bey’e de 5 bin lira ceza kesildi.
Kayıt dışına yüzde 50 artırımlı ceza
Vergi dairesine bildirimde bulunmadan faaliyette bulunanlara yönelik cezalar da artırıldı. Kayıt dışı faaliyet gösterenlere kesilen cezalar yüzde 50 artırımlı uygulanacak. Aynı zamanda, mükellefiyet tarihinden önceki dönemler için sonradan yapılan yeni tarhiyatlarda da cezalar artırımlı olacak.