Anadolu'nun en büyük Türk İslam mezarlıklarından biri olarak bilinen Gevaş Selçuklu Mezarlığı’ndaki kazı ve restorasyon çalışmaları önemli bir aşamaya geldi. Ortaçağ Dönemi'ne ait mezar taşlarının bulunduğu mezarlıkta, restorasyon sürecinde 100 mezar taşı eski haline getirilirken, 45 yeni mezar da gün yüzüne çıkarıldı. Bu tarihi alan, geçmişin izlerini taşıyan mezar taşları ve kitabeleriyle önemli bir kültürel miras olarak yeniden hayat buluyor.
Türk tarihi ve sanatı açısından büyük öneme sahip
Gevaş Selçuklu Mezarlığı, yaklaşık 50 bin metrekarelik bir alanda, 14. yüzyılın ikinci yarısına ait mezar taşlarıyla dikkat çekiyor. Ahlat mezar taşlarından farklı olarak beyaz kalker taşından yapılan bu taşlar, Türk tarihi ve sanatı açısından büyük bir öneme sahip.
100 mezar taşı restore edildi
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nün bilimsel danışmanlığında yürütülen çalışmalarda, tahrip olmuş 100 mezar taşı restore edilerek, her biri eski görünümlerine kavuşturuldu. Restorasyonun bir diğer önemli adımı ise mezar taşları üzerinde yapılan liken temizliği oldu. Kazılar sırasında, Melik İzzeddin Şir’in oğlu Cafer’e ait bir mezar taşına rastlanması, keşif açısından büyük bir öneme sahip.
45 yeni mezar gün yüzüne çıktı
Gevaş Selçuklu Mezarlığı’nda başlatılan kazı ve restorasyon çalışmaları, bölgenin tarihi mirasını gün yüzüne çıkarıyor. 50 bin metrekarelik alanda yer alan mezar taşları, Ortaçağ Dönemi'ne ait olup, 14. yüzyıldan kalma eserler içeriyor. Bugüne kadar tespit edilen mezar taşlarının sayısı 750'yi bulurken, restorasyon çalışmalarıyla 100 mezar taşı restore edilerek eski haline getirildi. Ayrıca, kazı alanında 45 yeni mezar da gün yüzüne çıkarıldı.
25 kişilik uzman ekip tarafından çalışmalar yürütülüyor
Van Müzesi başkanlığında yürütülen bu kazı ve restorasyon çalışmalarına, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış’ın bilimsel danışmanlığında 25 kişilik bir uzman ekip katılıyor. Çalışmalar, tahrip olmuş mezar taşlarının restore edilmesinin yanı sıra, taş yüzeylerinde bulunan likenlerin temizlenmesini de kapsıyor. Liken temizliği, taş yüzeylerindeki biyolojik bozulmanın önlenmesini sağladı ve taşları adeta esaretten kurtardı.
Melik İzzeddin Şir’in oğlu Cafer’e ait bir mezar taşı tespit edildi
Kazılar sırasında ayrıca, Melik İzzeddin Şir’in oğlu Cafer’e ait bir mezar taşı tespit edildi. Bu önemli keşif, bölgedeki çalışmaların daha da anlam kazandığını gösteriyor. Gevaş Selçuklu Mezarlığı’nın tarihi ve sanatsal değeri, bu restorasyon süreciyle daha da gün yüzüne çıkıyor. Ayrıca, mezarların çevresindeki muazzam doğal manzara, Artos Dağları ve Van Gölü ile birlikte mezarlığın tarihi değerini daha da pekiştiriyor.
