3 Ekim'de Güneş'te, X9.0 gücünde ölçülen büyük bir patlama gerçekleşti. Bu, son 7 yılın en güçlü Güneş patlaması olarak dikkat çekerken, Dünya'ya doğru yayılan taçküre kütle atımı (CME) büyük jeomanyetik fırtınalara yol açabilir. Patlama, Güneş'in aktif lekelerinden biri olan AR 3842 bölgesinde meydana geldi ve uzmanlar bu güçlü olayın Dünya'daki etkileri konusunda uyarılarda bulunuyor.
Güneş'teki yoğun aktivitenin nedenleri
Güneş, şu anda 11 yıllık döngüsünün zirve noktasına ulaşmış durumda ve bu nedenle sık sık patlamalar yaşıyor. 2022'den beri her gün küçük çaplı patlamalar görülürken, 3 Ekim'deki X9.0 gücündeki patlama en güçlülerden biri olarak kaydedildi. Aynı bölgede 1 Ekim'de de X7.1 gücünde bir patlama yaşanmıştı. AR 3842 adlı bölge, karmaşık manyetik yapısı nedeniyle büyük patlamalara sahne oluyor.
Bu bölgede görülen patlamalar, Güneş'in manyetik alanlarının karıştığı ve yeniden bağlandığı yerlerde meydana geliyor. Bu tür enerji boşalmaları, Güneş'in yüzeyinde büyük radyasyon fırtınalarına neden oluyor.
Patlamanın Dünya'ya etkileri
Güneş patlamaları ve onlarla birlikte gelen CME'ler, Dünya'da çeşitli etkiler yaratabiliyor. Radyasyon, yüksek frekanslı radyo iletişim sistemlerini bozabilirken, CME'ler de Dünya'nın manyetik alanıyla etkileşime girerek jeomanyetik fırtınalara yol açabilir.
Bu jeomanyetik fırtınalar, güç hatlarında voltaj dalgalanmalarına, uyduların yörüngelerinde sapmalara ve GPS hizmetlerinde kesintilere neden olabilir. Ayrıca bu fırtınalar sırasında atmosferde oluşan elektrik akımları, küresel iletişim altyapısında sorunlara yol açabilir.
Gök olaylarına hazırlık
3 Ekim'de yaşanan X9.0 gücündeki patlama, özellikle kuzey yarım kürede aurora yani "Kuzey Işıkları" olarak bilinen doğal ışık gösterilerini tetikleyebilir. Aurora etkinliği, daha önceki patlamayla da oldukça artmış durumda. Bu gökyüzü olaylarının ekvatora yakın bölgelerde bile gözlemlenmesi mümkün olabilir.