Hastane fobisi (nosokomefobi), bireylerin hastaneye, doktorlara, hastane personeline veya hastane ortamını çağrıştıran nesnelere karşı duyduğu yoğun korku ve endişe durumudur. Kişiler, bu korkularının farkında olsalar da, korkularını kontrol edebilmekte zorlanırlar. Bu fobi, çoğu zaman kişilerin hastaneye gitmekten kaçınmasına ve sağlık sorunlarının ciddileşmesine yol açabilir. Fobi, çeşitli tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilir.
Hastane fobisinin sebepleri
Hastane fobisi, farklı sebeplerden kaynaklanabilir. Kişinin hastanede yaşadığı travmatik bir deneyim, sosyal öğrenme yoluyla başkalarının korkularını taklit etme veya obsesif-kompulsif bozukluk gibi psikolojik rahatsızlıklar bu fobinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Ayrıca, anne-baba tutumu da çocukluk döneminde hastane korkusunu pekiştirebilir. Kişinin hastaneyi pis bir yer olarak algılaması ve hastalık bulaşması endişesi, bu fobiyi tetikleyebilir.
Hastane fobisinin belirtileri nelerdir?
Hastane fobisi yaşayan bireyler, hastane veya hastaneyi çağrıştıran uyaranlarla karşılaştıklarında çeşitli fiziksel belirtiler gösterir. Yaygın belirtiler arasında kalp çarpıntısı, nefes darlığı, terleme, baş dönmesi ve mide bulantısı yer alır. Ayrıca, hastane fobisi olan bireyler, hastane binasının yakınından geçerken bile kaygı yaşayabilirler. Kişinin tedaviye gitmemesi, sağlık durumunun ciddileşmesine yol açabilir.
Hastane fobisi tedavi yöntemleri
Hastane fobisi tedavisi için çeşitli yöntemler mevcuttur. Bu tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavisi, psikoterapi, maruz bırakma terapisi, EMDR (Göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme) ve bilişsel davranışçı terapi yer alır. Psikoterapi, kişinin fobisiyle yüzleşmesine yardımcı olurken, maruz bırakma terapisiyle birey, aşamalı olarak hastaneye alışması sağlanabilir. EMDR, geçmişte yaşanan travmaların duygusal etkilerini azaltmayı amaçlayan bir tedavi yöntemidir.
Çocuklarda hastane fobisi
Çocuklarda hastane fobisi genellikle acı veren deneyimlerden sonra ortaya çıkar. Çocuk, bir iğne veya tedavi sırasında olumsuz bir deneyim yaşarsa, hastane fobisi gelişebilir. Ayrıca, aile üyelerinin hastanedeki olumsuz deneyimlere tanıklık etmeleri de bu fobinin oluşmasına neden olabilir. Çocuklarda hastane fobisi tedavisinde en etkili yöntemlerden biri oyun terapisi ile çocuğun korkusunun üstesinden gelmesini sağlamak olabilir.
Hastane fobisi için hangi uzmanla görüşülmeli?
Hastane fobisi yaşayan bireylerin bu sorunu çözebilmesi için bir psikiyatrist ya da psikolog ile görüşmesi gerekir. Fobi, tedavi edilmediğinde kişinin günlük yaşamını ciddi şekilde etkileyebilir. Psikoterapi, bu tür fobilerin tedavisinde etkili bir yöntem olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca, günümüzde çevrim içi terapi seçenekleri de hastane fobisi tedavisinde önemli bir alternatif sunmaktadır.