Alkol tüketiminin sadece insanlara özgü bir davranışı olduğunu düşünenler için yeni bir araştırma ilginç bulgular sunuyor. Exeter Üniversitesi tarafından yapılan çalışmaya göre, pek çok hayvan, doğal ortamlarda fermente olmuş meyveler, nektar ve özsular aracılığıyla alkolle karşılaşılıyor ve bazıları bu maddeyi metabolize etmek için evrimleşmiş durumda.
Doğal ortamlarda alkol milyonlarca yıldır bulunuyor
Araştırmayı yürüten Anna Bowland, "Alkolün sadece insanlara ait bir yeteneği olduğunu düşünmek, insan-merkezli bir yanılgıdır" diyerek, bilginin verimliliğinin özetlendiğini söylüyor. Araştırmacılar, çiçekli tüketimin yaklaşık 100 milyon yıl önce fermente meyveler ve nektarlar üretmeye başladığını, bu sayede pek çok hayvanın doğal yiyeceklerinde düşük miktarda alkolle karşılaşabildiğini belirtiyor. çiçekli bitkilerin doğal olarak fermente olan meyveler ve nektarlar içerdiği, bu yiyeceklerdeki alkollerin depolandığı bazı tropikal meyvelerde %10'a kadar çıkabildiği tespit edilmiştir. Örneğin, Batı Afrika'daki şempanzeler palmiye özsuyu tüketilirken, Panama'daki örümcek maymunları da etanol dolu mombin meyvelerini yiyor.
Hayvanlar etanolü bilinçli mi tüketiyor?
Çalışmada alkol içeren gıdaların tüketildiği birçok hayvan türüne dikkat ediliyor. Örneğin kalem kuyruklu ağaç fareleri düzenli olarak fermente nektar tüketse de sarhoş olmuyor. Buna karşılık bazı böcek türlerinde alkol tüketimi sonrasında ilginç davranışlar gözleniyor. Çalışmada, sedir balmumu kuşlarının fermente meyve yemeklerinden sonra çitlere çarptıkları ya da eşek arılarının yüksek oranlı etanol çözeltilerini rahatça tüketilebildiği de kaydediliyor. Araştırmada öne çıkan ilginç bir nokta, hayvanların etanolü saklanmış mi yoksa tesadüfen mi tüketildiğine ilişkin performans. Araştırmacılardan Matthew Carrigan, "Hayvanların alkol içerenleri özellikle mi eksikleri yoksa en iyi gıda seçeneği bu olduğunda mı tercih ettiği net değil" diye belirtiyor. Bazı türler fermente gıdaları düzenli olarak tüketip yüksek tolerans geliştirirken, diğerleri alkolle daha seyrek karşılaşmalarda kazalar yaşayabiliyor.
İnsanların alkol tüketimine dair evrimsel işlemi sağlanıyor
Bowland ve ekibi, hayvanların alkol tüketiminin evrimsel avantajları olup olmadığını araştırıyor. Etanolün enerji açısından zengin bir kaynak sunduğu bilinse de, uzun süreli maruz kalmanın bazı türlerde yüksek toleransa yol açan adaptasyonlar geliştirdiği düşünülüyor. Ayrıca, bu çalışma, ilk insanların alkol içeren gıdalara yönelme süreçlerine dair yeni ipuçları sağlayabileceği öngörülüyor. Araştırmanın bulguları, koruma çalışmaları için de yeni sorular doğuruyor. Özellikle sedir balmumu kuşları gibi bazı hayvanlar, alkol etkisi altında risk altında olabiliyor. İklim değişikliğiyle doğal habitatlardaki gıdaların miktarı ve kalitesinin değişmesi, alkolün bu türler üzerindeki etkilerine dair farkındalık geliştirmeyi koruma uzmanları için daha da önemli hale getiriyor. Bu sonuçlar, insanlarla hayvanların alkol tüketimi açısından ortak bir geçmişe sahip olduklarını ve bazı hayvanların uzun süredir etanolle temas ettiğini ortaya koyuyor. Araştırmacılar, etanolün ekosistemlerdeki etkilerini ve hayvanlar üzerindeki rolünü daha iyi anlamak için ek çalışmalar yürütmeyi hedefliyor.