Eski Foça, İsmetpaşa Mahallesi'nde yer alan ve Sahil Caddesi (Reha Midilli Caddesi) üzerinde bulunan İsmet Paşa Çeşmesi, tarihi dokusuyla bölgeye farklı bir anlam katmaktadır. 134 Ada, 1 Parsel’de yer alan bu çeşme, 17,65 metrekarelik bir tapu alanına sahip olup, bölgedeki önemli tarihi yapılar arasında yer alır. Mimari açıdan oldukça dikkat çekici olan çeşme, geçmişin izlerini günümüze taşırken, yapısal detayları ve kitabesiyle de önemli bir yer tutar.
Yapısal özellikleri
İsmet Paşa Çeşmesi, kesme taş kaide üzerinde yükselen ve mermer ayaklıklara sahip iki yeşil renkli yuvarlak sütun üzerine oturtulmuş bir mermer siperlikten oluşur. Bu yapı, klasik Osmanlı çeşme mimarisinin izlerini taşırken, zarif ve estetik bir görünüme sahiptir. Mermer plakadan yapılmış bir kitabe de çeşmenin üst kısmına monte edilmiştir. Bu kitabe, çeşmenin tarihini ve yaptıran kişiyi belirten yazıları taşır.
Kitabe ve yazıt
Çeşmenin kitabesi, Türkçe olarak yazılmış olsa da zor okunabilir bir durumda olmasına rağmen, üzerinde şu ifadeler yer almaktadır: “İSMET PAŞA ÇEŞMESİ - Taşçı Galip – Yaptıran RAŞİT 13.13.” Bu yazılar, çeşmenin tarihini ve kim tarafından yaptırıldığını belirten önemli bir bilgi kaynağıdır. Yaptıran kişi olarak belirtilen Raşit ve taşçı Galip’in ismi, çeşmenin yapım süreciyle ilgili bir ipucu sunmaktadır.
Çeşme aynası ve suyu
Çeşmenin aynası, mermer malzemeden yapılmış olup, ortasında Lüle deliği yer alıyor. Lüle deliği, suyun akışını sağlayan bir sistem olarak çeşmenin işlevselliğini gösterir. Ancak Eylül 2024 itibarıyla çeşme genel bakımda olduğundan dolayı suyu akmamaktadır. Geçmişte ise çeşmeden akan su, bölge halkı için önemli bir içme suyu kaynağı olmuştur.
Tarihi ve kültürel önemi
İsmet Paşa Çeşmesi, sadece bir su kaynağı olmanın ötesinde, Eski Foça'nın tarihine tanıklık eden bir yapı olarak büyük bir öneme sahiptir. Osmanlı dönemine ait mimari özellikleri yansıtan bu çeşme, Foça'nın kültürel mirasını koruyan önemli bir simge haline gelmiştir. Kitabesi ve yapısal detayları, hem bölge halkı hem de ziyaretçiler için geçmişe dair değerli birer iz bırakıyor.
İsmet Paşa Çeşmesi'ne nasıl gidilir?
İsmet Paşa Çeşmesi, Eski Foça'nın İsmetpaşa Mahallesi, Sahil Caddesi (Reha Midilli Caddesi) üzerinde yer almaktadır. Foça merkezinden araçla yaklaşık 10-15 dakika mesafede bulunan bu tarihi çeşmeye kolayca ulaşabilirsiniz.
Özel araç ile: Foça merkezinden özel aracınızla İsmet Paşa Çeşmesi'ne gitmek için Sahil Caddesi'ni takip edebilirsiniz. Sahil Caddesi üzerinde ilerlerken, 134 Ada, 1 Parsel’de bulunan çeşmeye ulaşmak için yön tabelalarını takip edebilirsiniz. Çeşme, kesme taş kaide ve mermer sütunlarıyla hemen dikkat çekecektir.
3. Toplu taşıma ile: Foça merkezinden toplu taşıma kullanarak da İsmet Paşa Çeşmesi'ne ulaşabilirsiniz. Foça’daki ana duraklardan birine giderek, Eski Foça’ya giden minibüsleri kullanabilirsiniz. Eski Foça'ya ulaştıktan sonra, Sahil Caddesi boyunca yürüyerek çeşmeye kolayca varabilirsiniz. Toplu taşıma araçları, İsmet Paşa Mahallesi'ne yakın bir durakta sizi bırakacaktır.
