İzmir, tarih boyunca pek çok kültür ve ticaretin buluşma noktası olmuştur. Bu mirası taşıyan önemli yapılar arasında, Bayraklı ilçesindeki Turan Mahallesi’nde bulunan ve Pierre Xenopoulos’a ait olduğu düşünülen tescilli bina yer alıyor. İzmir Valisi Rahmi Bey’in de ziyaret ettiği bu ev, dönemin Levanten kültürünün izlerini taşıyor.
Ksenopoulos’a ait olması muhtemel yapı
İzmir’in Bayraklı ilçesi, Turan Mahallesi, 1649 sokak üzerinde yer alan bina, 660 metrekarelik bir alanı kapsıyor. Bu yapının, dönemin ünlü Levanten işadamı Pierre Xenopoulos’a ait olduğu kesin olmamakla birlikte, tarihi kayıtlara göre, İzmir Valisi Rahmi Bey’in bu evi ziyaret ettiği ve Pierre Xenopoulos, Fransız Amirali Rollin ve ailesiyle fotoğraf çektirdiği bilinmektedir.
Levanten mirası ve ticaretin yükselişi
"Levantine Heritage" sitesinde yer alan bilgilere göre, Osmanlı Dönemi’nde İzmir’in Frank Caddesi’nde büyük mağazaları bulunan Pierre Xenopoulos, birçok Levanten ailesiyle birlikte, şehrin zengin ticaret hayatına yön veren önemli figürlerden biriydi. İzmir, 17. yüzyılın ortalarından itibaren büyük bir ticaret merkezi haline gelirken, özellikle Avrupa ülkeleriyle olan ticaretin canlandığı bir dönemi yaşadı. Levantenler, Osmanlı İmparatorluğu içinde Batılılaşmış Hristiyan kökenli tüccarlar olarak dikkat çekerken, İzmir bu gruptan pek çok tüccara ev sahipliği yapıyordu.
Giorgio Raoul Stano ve diğer Levanten ailelerinin İzmir’deki mirası
Bunun yanı sıra, Giorgio Raoul Stano’nun İzmir sahilindeki 250 dekar büyüklüğündeki çiftliği de dönemin önemli yapılarındandır. Stano’nun zeytinlikleri, bağları ve fırını, İzmir’in ticaret yaşamındaki önemli unsurları oluşturuyordu. Levantenlerin yaşam tarzları, sadece ticaretle değil, aynı zamanda kültürel etkileşimlerle şekillenmişti. İzmir’de yaşayan Avrupalı tüccarlarla yerel Rum halkı arasında evlilikler, etnik kökenler arasındaki farkları zamanla ortadan kaldırmış ve Rumca, Levantenlerin ortak dili haline gelmiştir.
İzmir’deki Levanten mirası, sadece ticaretle değil, kültürel çeşitliliği ve etkileşimleriyle de tarihe damgasını vurmuştur. Pierre Xenopoulos’a ait olduğu düşünülen tarihi bina, bu mirası yaşatan ve izleri günümüze taşıyan önemli bir yapıdır. İzmir’in tarihi ve kültürel zenginlikleri, şehirdeki Levanten yaşam tarzı ve kültürünün izlerini gösteren bu gibi yapılarla gözler önüne serilmektedir.
