Çocukların kendilerine söyledikleri sözler, gelecekteki benlik algılarını büyük ölçüde etkileyebilir. Olumlu ve olumsuz iç sesler, bir çocuğun hayata bakışını, özgüvenini ve sorunlarla başa çıkma becerilerini şekillendirir. Bu iç seslerin gelişiminde ailelerin ve öğretmenlerin nasıl bir etkisi olduğunu ise Klinik Psikolog Prof. Gülsen Erden, açıklıyor.
Olumsuz iç seslerin çocuklara etkisi
Çocukların iç sesleri, yaşadıkları olaylara, hissettiklerine ve çevrelerinden aldıkları tepkilere bağlı olarak şekillenir. Olumsuz iç sesler, çocukların özgüvenini zayıflatabilir ve sosyal ilişkilerinde zorluklara yol açabilir. Prof. Gülsen Erden’e göre, “Bir hata yaptım ama bunu düzeltebilirim” yerine “Başarısızım” gibi olumsuz düşünceler çocukların zihninde yer edebilir. Özellikle öğretmenlerin ve ebeveynlerin farkında olmadan söyledikleri sözler, bu olumsuz iç sesleri pekiştirebilir. Örneğin, “Bunu senden beklemezdim” ya da “Anlamıyor musun?” gibi ifadeler, çocukların yetersizlik hissi geliştirmesine yol açabilir.
Olumlu iç sesin gücü
Olumlu iç seslere sahip çocuklar ise zorluklarla daha kolay başa çıkabilirler. “Başarısız da olsam seviliyorum ve değerliyim” gibi düşünceler geliştiren çocuklar, kendilerine daha fazla güvenebilir ve hata yaptıklarında pes etmezler. Prof. Erden, olumlu iç sesler geliştiren çocukların başa çıkma becerilerinin, motivasyonlarının ve sorun çözme yeteneklerinin daha güçlü olduğunu belirtiyor. Ailelerin, çocuklarına “Sen bunu başarabilirsin” gibi cesaretlendirici sözler söylemesi, onların olumlu iç sesler geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Ebeveynlerin ve öğretmenlerin rolü büyük
Ebeveynler ve öğretmenler, çocukların iç sesleri üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Çocuklara destekleyici bir çevre oluşturmak, onların olumlu iç sesler geliştirmelerine yardımcı olabilir. Prof. Erden, ebeveynlerin çocuklarını takdir ederek ve cesaretlendirici sözlerle onların özgüvenini arttırabileceklerini vurguluyor. Aynı şekilde, öğretmenlerin de eleştiriden uzak bir yaklaşım sergileyerek çocukların olumlu iç seslerini desteklemeleri büyük önem taşır.
Teknoloji ve dijital dünyanın riski
Teknolojinin ve sosyal medyanın etkisi, çocukların iç seslerini şekillendirebilir. Dijital ilişkilerin artması, çocuklarda beden algısı ve duygusal olgunluk konusunda yanılsamalara yol açabilir. Bu durum, iç seslerin olumsuz şekillenmesine neden olabilir. Özellikle olumlu iç sesler geliştiremeyen çocuklar, dijital ortamda dışlanma ya da siber zorbalık gibi olumsuzluklara daha açık hale gelir. Prof. Erden, ebeveynlerin ve eğitimcilerin, çocukların dijital dünyada sağlıklı bir iç ses geliştirmelerini desteklemeleri gerektiğini belirtiyor.
İç sesine dikkat edin
Çocukların kendilerine söyledikleri sözler, hayatlarını uzun vadede etkileyebilir. Bu iç seslerin şekillenmesinde ebeveynlerin ve öğretmenlerin tutumu çok büyük bir rol oynar. Peki, çocuğunuz bugün kendisine ne söylüyor? “Yetersizim” mi, yoksa “Düzeltebilirim” mi?
TRT Haber