Uluslararası bir araştırma ekibi, kötü anıların beyinde nasıl silinebileceği ve bu süreçle ruh sağlığı bozukluklarının nasıl tedavi edilebileceği konusunda umut verici bulgular elde etti. Bilim insanları, katılımcıların kötü anıları silerek, daha sağlıklı ve olumlu düşünce yapıları geliştirmelerini sağlayacak bir yöntem geliştirdi. Bu yeni teknik, stres, kaygı ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi ruh sağlığı sorunlarının tedavisinde devrim yaratabilir.
Kötü anıların silinmesi için yapılan deney
Araştırma, 37 katılımcı üzerinde gerçekleştirilen bir deneyle başladı. Katılımcılara, olumsuz görsellerle rastgele kelimeler ilişkilendirildi. İlk aşamada, katılımcılar bu kelimeleri olumsuz imgelerle (insan yaralanmaları, tehlikeli hayvanlar gibi) ilişkilendirmeyi öğrendiler. İkinci aşamada ise, bu ilişkilendirmelerin yarısı tersine çevrildi ve kelimeler, olumlu görsellerle (sakin manzaralar, gülen çocuklar gibi) yeniden ilişkilendirildi.
Uyku fazında beyin üzerindeki etkiler
Araştırmacıların dikkat çektiği bir diğer ilginç bulgu ise, bu sürecin uyku sırasında gerçekleşmesiydi. Katılımcıların, gece uyku sırasında hızlı olmayan göz hareketleri (NREM) fazında beyin aktiviteleri izlenerek anıların nasıl işlendiği gözlemlendi. NREM uykusu, hafıza konsolidasyonunun önemli bir aşamasıdır ve araştırmacılar bu dönemde olumlu görsellerin hafıza ile nasıl entegre olduğunu incelediler.
Beyinde değişen aktivite ve sonuçlar
Araştırma sırasında, katılımcıların beyin aktiviteleri elektroensefalografi (EEG) ile izlendi. Bulgular, olumsuz anılarla ilişkilendirilen kelimelerin, olumlu anılarla değiştirildiğinde, beyinde duygusal hafıza işleme ile ilişkili teta dalgalarının arttığını gösterdi. Bu aktivitenin, olumsuz ipuçlarına kıyasla, olumlu ipuçlarında belirgin şekilde daha yüksek olduğu gözlemlendi.
Ertesi gün ve birkaç gün sonra yapılan anketlerde, katılımcıların kötü anıları hatırlama konusunda daha zorlandığı ve olumlu anıların daha fazla hatırlandığı belirlendi. Bu, bilim insanlarının kötü anıları "silme" ve yerlerine olumlu anıları yerleştirme sürecinin başarılı olduğunu gösteriyor.
Ruh sağlığına umut olabilecek yöntem
Uzmanlar, bu yeni yöntemin umut verici olduğunu belirtiyor. Araştırmanın başında yer alan uzmanlardan biri, "Bu prosedür, olumsuz anıların hatırlanmasını zayıflattı ve olumlu anıların zihinde canlanmasını artırdı. Bu tür bir teknik, özellikle travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi durumlarda büyük bir fark yaratabilir" ifadelerini kullandı.
