COVID-19 pandemisinin beşinci yılında, virüs mutasyona uğramaya devam ediyor. Avrupa’da hızla yayılan Omikron’un KP.3 varyantı ve XEC suşu, halk sağlığı uzmanlarını ve bilim insanlarını harekete geçirdi. Yeni varyantlar aşıların etkinliği konusunda endişeleri artırırken, COVID-19'un gelecekte nasıl bir tehdit oluşturacağı merak konusu.
Yeni varyantlar ve aşı etkisi
Bilim insanları, virüslerin mutasyon geçirerek değiştiğini ve bu sürecin COVID-19 için de devam ettiğini belirtiyor. Alfa, Beta, Delta ve Omikron gibi geçmiş varyantlar halk sağlığını tehdit etmiş, ancak aşılarla büyük ölçüde kontrol altına alınmıştı. Ancak son dönemde ortaya çıkan KP.3 varyantı, bağışıklık sistemini nasıl etkilediği konusunda yeni soruları gündeme getirdi.
Houston Methodist Hastanesi'nde görev yapan Dr. Wesley Long, KP.3 varyantının mevcut aşıların sunduğu bağışıklıkla etkisiz hale getirilebileceğini ancak yeni mutasyonların daha dirençli hale gelme ihtimali olduğunu belirtti. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) de KP.3'ün hızla baskın hale geldiğini doğruladı.
Aşılar güncellenecek mi?
Mevcut aşıların ağır hastalık ve ölüm riskini azaltmada başarılı olduğu biliniyor. Ancak varyantların hızla değişmesi, grip aşılarında olduğu gibi COVID-19 aşılarının da düzenli olarak güncellenmesini gerektiriyor. Uzmanlar, bağışıklık korumasının birkaç ay içinde azaldığını ve burun spreyi gibi yeni nesil aşıların enfeksiyonları önlemede daha etkili olabileceğini vurguluyor.
DSÖ, COVID-19’un artık en büyük ölüm nedenlerinden biri olmadığını ancak hâlâ ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtiyor. Aşı üreticileri, virüsün en son mutasyonlarına karşı yeni aşılar üzerinde çalışıyor. Ancak, halkın tekrar tekrar aşı olmaktan kaçınması nedeniyle aşılama oranlarında düşüş yaşanıyor.
Uzun COVID ve yeni varyantların etkisi
Yeni varyantlar sadece kısa süreli enfeksiyonlara değil, uzun vadeli sağlık sorunlarına da yol açabiliyor. Uzun COVID, milyonlarca insanı etkileyerek yorgunluk, beyin sisi ve kardiyovasküler sorunlara neden olmaya devam ediyor. Araştırmalar, uzun COVID’in bazı vakalarda virüs kalıntılarının vücutta uzun süre kalmasıyla bağlantılı olabileceğini öne sürüyor.
Pandeminin geleceği ne olacak?
COVID-19 artık günlük yaşamı durduran bir kriz olarak görülmese de, mutasyonların devam etmesi ve halkın aşıya olan ilgisinin azalması, virüsün gelecekte yeniden tehdit oluşturabileceğine işaret ediyor. DSÖ, ülkelerin şeffaf veri paylaşımı yapmasının ve pandemilere karşı hazırlıklı olmasının kritik olduğunu vurguluyor.
Omikron’un yeni varyantları ve uzun COVID riski göz önüne alındığında, uzmanlar aşıların güncellenmesi ve küresel aşılama çabalarının sürdürülmesi gerektiğini belirtiyor. Ancak, yeni varyantlara karşı alınacak önlemler konusunda belirsizlik sürüyor.