Türkiye’de barınma krizinin giderek büyüdüğü bu dönemde, sokakta yaşayan insan sayısının arttığına dair kaygılar derinleşiyor. Uzmanlar, büyükşehirlerde evsizlerin sayısının artık "hiç olmadığı kadar" fazla olduğunu söylüyor. En büyük artış ise, özellikle kadınların sokaklarda daha fazla görünür hale gelmesiyle yaşanıyor. Evsizlerin çoğu, hastane bahçeleri, cami avluları, parklar ve yoğun caddeler gibi yerlerde barınmaya çalışıyor. Ancak, bu insanların sayısı konusunda resmi veriler bulunmuyor.
Sosyal hizmetlerdeki eksiklik ve artan ihtiyaç
Sosyal hizmet alanında yapılan araştırmalar, Türkiye’de evsiz sayısının artış gösterdiğini ortaya koyuyor. Sivil toplum örgütlerinin gözlemlerine göre, ekonomik kriz, özellikle düşük gelirli ailelerin barınma sorunlarını daha da derinleştiriyor. Evsiz sayısındaki artış, sokakta yaşayanların geçim kaygılarıyla birleşiyor ve bu durum, birçok insanı çaresiz bir şekilde hayatta kalma mücadelesi vermeye zorluyor.
Birçok dernek, evsizlere yardım etmeye çalışan gönüllülerin gözlemleri üzerine hazırladıkları raporlarda, büyük şehirlerdeki evsizlerin sayısının belirgin şekilde arttığını belirtiyor. Örneğin, İstanbul’da bazı sivil toplum kuruluşları, şehrin çeşitli bölgelerinde her gün onlarca evsizle karşılaştıklarını ifade ediyor. Ayrıca, ailelerin de sokaklarda yaşamaya başladığına dikkat çekiliyor.
Kiranın yükselmesi ve çalışan evsizler
Ekonomik daralma, asgari ücretle geçinen insanların dahi ev kiralarını ödeyemez hale gelmesine yol açtı. Çalışan evsizler, kiralarını ödeyemedikleri için sokakta yaşamaya mahkûm kalıyorlar. Birçok aile, artan kira fiyatları nedeniyle evsiz kalma riskiyle karşı karşıya. Bu durum, özellikle yalnız anneler ve düşük gelirli aileler için bir tehdit halini almış durumda. Ayrıca, çalışan evsizlerin durumu, toplumun büyük bir kesimi için hala görmezden gelinen bir sorun.
Sosyal yardım yapan gönüllüler, evsizlerin çoğunun sadece yemek değil, barınma ve temel hijyen ihtiyaçlarını karşılamakta da büyük zorluklar yaşadığını söylüyor. Örneğin, son zamanlarda sıkça görülen bir başka problem de, evsizlerin sokakta karşılaştıkları şiddet olayları. Sokakta yaşayan birçok insan, geçici barınaklarda kalmayı bile güvenli bulmadıklarını dile getiriyor.
Kadın evsizlerin artışı ve sosyal hizmetlerdeki eksiklikler
Son yıllarda, evsizlerin arasında kadınların oranının giderek arttığı gözlemleniyor. Birçok kadın, şiddet mağduru olarak sokakta yaşamaya mahkûm kalıyor. Ancak, sığınma evlerinin kapasitelerinin dolmuş olması, kadınların barınacak bir yer bulmalarını daha da zorlaştırıyor. Bazı kadınlar, evsiz kalmamak için camilerde ya da diğer açık alanlarda gecelemeye çalışıyor. Sosyal hizmetlerdeki eksiklikler ve yetersiz kaynaklar, bu sorunu daha karmaşık hale getiriyor.
Kadın sığınma evlerine başvurabilmek için şiddet görme şartı aranırken, evsiz kalan kadınların çoğu bu tür hizmetlere ulaşamıyor. Ayrıca, sivil toplum kuruluşları, sadece kadınlar için değil, tüm evsizler için barınma alanları ve sosyal destek hizmetlerinin acilen artırılması gerektiğine dikkat çekiyor.
Evsizlerin hayatta kalma mücadelesi: Ulaşım ve istihdam sorunları
Sokakta yaşayan insanların günlük hayatları, giderek zorlaşan ulaşım ve iş bulma sorunlarıyla daha da çetrefilleşiyor. Örneğin, evsizler, gün boyunca iş bulmak için saatlerce yürümek zorunda kalıyorlar. Özellikle son dönemde ulaşım fiyatlarındaki artış, evsizlerin bir yerden başka bir yere gitmesini daha da zorlaştırmış.
Evsizlerin çoğu, AŞTİ gibi bölgelerde kalan insanların yemek ihtiyaçlarını karşılamaya çalışan gönüllülerden yardım alıyor. Ancak, bu yardımlar yetersiz kalıyor ve birçok evsiz, ekmek almak için çöpleri karıştırmak zorunda kalıyor. Ayrıca, devletin sağladığı geçici barınma imkanları da evsizler tarafından genellikle güvenli bulunmuyor. Birçok evsiz, sokakta kalmanın onlara daha fazla özgürlük ve güvenlik sağladığını ifade ediyor.
Uyuşturucu bağımlılığı ve evsizlik ilişkisi
Uyuşturucu bağımlılığı, sokakta yaşayan insanların karşılaştığı büyük bir sorun olarak öne çıkıyor. Araştırmalar, sokakta yaşayan evsizlerin büyük bir kısmının uyuşturucu bağımlısı olduğunu gösteriyor. Bağımlılık, evsizliğin ve şiddetin artmasında önemli bir rol oynuyor. Aile içi şiddet ve parçalanmış aileler, uyuşturucu bağımlılığının evsizliği tetikleyen faktörlerden biri haline geliyor.
Uyuşturucu kullanımı nedeniyle birçok kişi iş bulamıyor ve madde bağımlılığına dayalı suçlar işliyor. Bu durum, evsizlerin daha da marjinalleşmesine yol açıyor. Sivil toplum kuruluşları, evsizlere yönelik rehabilitasyon programlarının artırılması gerektiğini belirtiyor.
Türkiye'deki evsizlik sorunu, ekonomik kriz ve sosyal hizmetlerdeki eksikliklerle birlikte giderek büyüyor. Evsizlerin sayısındaki artış, yalnızca büyükşehirlerde değil, tüm ülkede bir tehdit haline gelmiş durumda. Sosyal politikalarda köklü değişikliklerin yapılması ve evsizler için uzun vadeli çözüm önerilerinin gündeme alınması gerekmektedir.
