Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), 2022-2024 yılları arasında görme engelli bireylerden gelen 13 başvuruda ayrımcılık yasağının ihlal edildiğine hükmetti. En fazla ihlal kararı, görme engellilerin bağımsız ulaşımını sağlayan "hissedilebilir kılavuz yollar"ın eksikliği nedeniyle alındı.
Anayasa ve yasal düzenlemelere vurgu
TİHEK kararlarında, Anayasa’nın 10. maddesi uyarınca herkesin kanun önünde eşit olduğuna dikkat çekildi. Ayrıca Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu'nda her türlü ayrımcılığın yasaklandığı belirtilerek, kamu kurumları ve kuruluşlarının, engellilerin yaşamlarını kolaylaştırıcı önlemleri alma yükümlülüğüne işaret edildi.
Kararlarda, ulusal ve uluslararası düzenlemeler gereğince tüm açık alanların engellilere uygun hale getirilmesinin zorunlu olduğu vurgulandı. "5378 sayılı Kanun" kapsamında, kamuya açık tüm alanların ve yapıların erişilebilir şekilde düzenlenmesi gerektiğine dikkat çekildi.
Bağımsız ulaşım hakkı öne çıkıyor
TİHEK’in karar metinlerinde, engellilerin bağımsız bir şekilde topluma katılım sağlamasının temel bir insan hakkı olduğu ifade ediliyor. Kılavuz yolların eksikliği nedeniyle günlük yaşamda karşılaşılan engellerin, erişilebilirlik zincirini kırdığına vurgu yapılıyor.
Kentsel alanların erişilebilirliğine yönelik eksikliklerin bir an önce giderilmesi gerektiği belirtilen kararlarda, kamu kurumları ve diğer yetkililere yasal yükümlülüklerini yerine getirme çağrısı yapıldı.
