Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un sıkıyönetim ilanı sonrası ülke siyasi bir krize sürüklendi. Muhalefet, azil önergesini meclise sunarken, halk sokaklarda protestolara başladı.
Sıkıyönetim ilanı ve muhalefetin tepkisi
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, Kuzey Kore tehdidini gerekçe göstererek ulusal bir televizyon yayınında sıkıyönetim ilan etti. Yoon, bu kararın “Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal düzeni korumayı” amaçladığını belirtti. Ancak bu adım, ülkede 40 yılı aşkın süredir görülmeyen olağanüstü tedbirlerin yeniden devreye sokulması anlamına geldi ve muhalefetin sert tepkisiyle karşılaştı.
Muhalefetteki Demokratik Parti lideri Lee Jae-myung, Yoon’un sıkıyönetim kararını “ülkeyi yönetilemez hale getiren başarısız bir liderin, koltuğunu korumak için attığı tehlikeli bir adım” olarak nitelendirdi.
Azil süreci nasıl işliyor?
Muhalifler, Yoon’un anayasayı ihlal ettiğini ve yetkilerini kötüye kullandığını öne sürerek azil önergesi hazırladı. Önerge, Ulusal Meclis’e 191 milletvekilinin imzasıyla sunuldu. Güney Kore anayasasına göre azil süreci şu şekilde işliyor:
- Meclise sunulan önergenin, milletvekillerinin üçte ikisinin onayıyla kabul edilmesi gerekiyor.
- Anayasa Mahkemesi, süreci değerlendirip 6 ay içinde karar veriyor.
- Mahkemeden 9 yargıçtan 6’sının onayı alınırsa, devlet başkanı görevden alınıyor.
- Görevden alma durumunda, 60 gün içinde yeni başkan seçiliyor.
Halk sokakta
Başkent Seul’deki Gwanghwamun Meydanı’nda toplanan yüzlerce kişi, sıkıyönetimin kaldırılması ve Yoon’un istifası için gösteriler düzenledi. Göstericiler, sıkıyönetim kararını “anayasa dışı” olarak nitelendirirken, birçok kentte mum nöbetleri tutuldu.
Kore İşçi Sendikaları Konfederasyonu ve diğer sivil toplum kuruluşları da yaptıkları açıklamalarda, Yoon’un kararını kınayarak demokratik sürecin korunmasını talep etti.
Tarih tekerrür mü ediyor?
Güney Kore tarihinde sıkıyönetim kararı en son 1979-1981 yılları arasında, askeri darbe sonrası 440 gün boyunca uygulanmıştı. Bugünkü sıkıyönetim kararı, ülke tarihindeki 13. sıkıyönetim ilanı olarak kayda geçti.
