Son yıllarda, özellikle ABD'de otizm teşhisi konan çocukların sayısında önemli bir artış gözlemleniyor. 2000 yılında 150'de bir olan oran, 2022'de 36'da bir seviyesine yükseldi. Bu artış, otizmin neden bu kadar yaygınlaştığına dair birçok soruyu gündeme getirdi. ABD Başkanı Donald Trump, yaptığı bir açıklamada, "Bir şeyler olduğu belli. Birilerinin bunu çözmesi lazım" diyerek bu konuyu gündeme getirdi. Ancak, "Aşılar otizme neden oluyor" iddialarının bilimsel araştırmalarla çürütüldüğü biliniyor.
Artışın sebepleri neler?
Bilim insanları, artan vaka sayılarını sadece otizmli bireylerin sayısının arttığına bağlamıyor. Bunun yanında otizm farkındalığının artması ve teşhis yöntemlerindeki gelişmeler de etkili bir faktör olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, genetik ve çevresel faktörlerin bu artışı tetiklediğini belirtiyor. Hava kirliliği, zehirli kimyasallar, viral enfeksiyonlar ve hamilelik sırasında maruz kalınan çeşitli etkenlerin, otizmi tetikleyebilecek faktörler arasında sayıldığı araştırmalar var.
Genetik ve çevresel faktörler önemli
100'den fazla genin otizmle ilişkilendirildiği tespit edilmiş olsa da, uzmanlar otizmin tek bir sebebe dayanmadığını, genetik ve çevresel faktörlerin birleşimiyle şekillendiğini belirtiyor. Özellikle yaşlı ebeveynlerin (özellikle babaların) çocuklarında otizm riski daha yüksek. Ayrıca erken doğum ve düşük doğum ağırlığı da risk faktörleri arasında yer alıyor.
Otizm üzerine yapılan araştırmalar, kesin sonuçlar vermektense farklı etkenlerin etkisini araştırmaya devam ediyor. Dr. Juergen Hahn, "Bazen 'Bilmiyoruz' demek zorundayız. Bu da spekülasyona yol açıyor" diyerek bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor.
