Ramazan ayı, paylaşım ve bereketin simgesi olsa da, sofralardaki gıda israfı endişe verici boyutlara ulaşıyor. Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) 2024 Gıda İsrafı Endeksi Raporu’na göre, dünya genelinde her yıl 1.05 milyar ton gıda çöpe gidiyor. Türkiye’de Ramazan ayında yapılan fazla alışveriş ve büyük porsiyonlu yemek hazırlıkları da israfı artırıyor. Uzmanlar, bilinçli tüketimin önemine dikkat çekerek, sürdürülebilir bir Ramazan için önerilerde bulunuyor.
Uzun açlığın ardından fazla pişirilen yemekler çöpe gidiyor
Gün boyu süren açlık hissi, iftar sofralarında ihtiyacın çok ötesinde yemeklerin pişirilmesine yol açıyor. Türkiye Aşçılar ve Şefler Federasyonu (TAŞFED) Aşçılık Milli Takımı Kaptanı Chef Volkan Aslan, Ramazan ayında yanlış porsiyonlamanın ve fazla yemek yapmanın israfı artırdığını belirterek, "Her yıl çöpe giden milyonlarca ton gıda, ekonomik kaybın yanı sıra çevresel zararları da beraberinde getiriyor. Gerçek bereket, tüketimde dengeyi sağlamakla mümkün" diyor.
Porsiyon kontrolü şart
Evlerde ve restoranlarda büyük porsiyonlarla yemek hazırlanması, tüketilemeyen gıdaların çöpe gitmesine neden oluyor. Chef Volkan Aslan, doğru porsiyon kontrolünün kritik önem taşıdığını vurgulayarak, "Gereğinden fazla yemek pişirmek yerine, kişi sayısına uygun gramajlı üretim yapmak hem bütçeyi hem de doğal kaynakları korur" diyor. Ayrıca, yemek yaparken terazi kullanmanın ve ihtiyaca yönelik pişirmenin israfı azaltmanın en etkili yollarından biri olduğunu belirtiyor.
Gıdaların doğru saklanmaması sağlık riski oluşturuyor
Yanlış saklanan gıdalar sadece israfı artırmakla kalmıyor, aynı zamanda ciddi sağlık riskleri de taşıyor. Özellikle et, süt ve sebze gibi çabuk bozulabilen ürünlerin uygun koşullarda muhafaza edilmemesi, bakteri üremesine ve gıdaların toksik hale gelmesine neden olabilir. Chef Aslan, bu konuda eğitim ve farkındalık çalışmalarının artırılmasının hem israfı önleme hem de halk sağlığını koruma açısından kritik olduğunu ifade ediyor.
İsrafı önlemek için geniş çaplı bilinçlenme hareketi gerekli
Uzmanlar, israfı önlemek için bireysel çabaların yanı sıra restoranlar, oteller ve toplu yemek organizasyonlarının da sorumluluk alması gerektiğini belirtiyor. Ramazan ayında sürdürülebilir ve bilinçli bir tüketim kültürü oluşturmanın önemine dikkat çeken Chef Volkan Aslan, "Gerçek bereket, bilinçli tüketimde. İsrafı önleyerek hem bütçemizi hem de geleceğimizi koruyabiliriz" diyerek toplumu sorumlu tüketime davet ediyor.
