ABD Başkanı Donald Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance, Oval Ofis’te Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskyi ile Rus güçleriyle savaşı konusunda gergin bir tartışma yaşadı ve bu tartışmanın görüntüleri basına servis edildi. Bu tartışmanın üzerine ortak yapılması planlanan basın toplantısı iptal edildi.
İnsanlar ölüyor, askerlerin azalıyor
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskyi ile ABD Başkanı Donald Trump, Cuma günü karşı karşıya geldi. Zelenskyi, Trump'ın Rusya'ya yönelik eğilimini sorgularken, Trump da Zelenskyi'yi saygısızlıkla suçladı ve aralarındaki görüş ayrılıkları giderek bir bağırış çağırışa dönüştü. Trump ve Zelenskyy arasında geçen konuşmada Trump, Zelenskyi'nin Ukrayna savaşını kaybettiğini ileri sürerek, "İnsanlar ölüyor, askerleriniz azalıyor" dedi. Gelir paylaşımı maden anlaşmasının imza töreni öncesinde gazetecilerin önünde yaptığı açıklamada, ABD'den desteğini çekeceği tehdidinde bulundu. Trump ise Zelenskyi'e; "Ya bir anlaşma yapacaksın ya da biz dışarıda kalacağız ve eğer dışarıda kalırsak, sen de savaşacaksın. Bunun hoş bir şey olacağını sanmıyorum. Kartların yok. Anlaşmayı imzaladığımızda çok daha iyi bir konumda olacaksın. Ama hiç de minnettar davranmıyorsun ve bu hoş bir şey değil. Dürüst olacağım. Bu hoş bir şey değil." dedi.
Kumar oynuyorsun
Zelenskyi, Trump'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yönelik yumuşak yaklaşımına açıkça meydan okuyarak, ona "bir katille hiçbir uzlaşmaya varma" çağrısında bulundu. Zelenskyi, Trump'ın Ukrayna şehirlerinin üç yıllık savaşla enkaza dönüştüğü yönündeki iddialarına karşı çıktı. Trump, Putin'in bir anlaşma yapmak istediğini de vurguladı. Trump bir ara Zelenskyi'e, "Üçüncü Dünya Savaşı'yla kumar oynuyorsun" diyerek, onu daha şükran dolu olmaya çağırdı.
Savaşı bitirme önerisi
Rusya'ya karşı mücadelesi için Biden yönetiminden milyarlarca dolar değerinde ABD silahı ve manevi destek alan Zelenskyi, Trump'tan çok farklı bir tutumla karşı karşıya. Trump, üç yıllık savaşı hızla sonlandırmak, Rusya ile ilişkileri iyileştirmek ve Ukrayna'yı desteklemek için harcanan parayı geri almak istiyor. Trump daha önce Zelenskyi'e, askerlerinin inanılmaz derecede cesur davrandığını ve ABD'nin çatışmaların sona ermesini ve paranın "yeniden inşa gibi farklı amaçlara" harcanmasını istediğini söylemişti. Trump, Avrupa güvenliğine yönelik çok daha az kararlı bir duruş benimsedi. Bu ton değişikliği Avrupa genelinde şok dalgaları yarattı ve Kiev ile müttefikleri arasında Rusya'yı kayıran bir barış anlaşmasına zorlanabileceği yönündeki korkuları körükledi.
Rusya, Ukrayna için halen bir tehdit
Ukrayna, savunma sanayi üretimini hızla artırdı ancak hâlâ büyük ölçüde yabancı askeri yardıma bağımlı durumda ve çok daha büyük bir düşmanla savaşırken insan gücünü yenilemekte zorlanıyor. Ukrayna, 2022'de Rusya'nın Kiev'in dış bölgelerindeki işgalini püskürtmüş ve toprakların büyük bölümünü geri almış olsa da, Rusya hala Ukrayna topraklarının yaklaşık beşte birini kontrol ediyor ve 2023'teki başarısız Ukrayna karşı saldırısından bu yana yavaş yavaş toprak kazanmaya başlıyor. Kiev birlikleri, 2024'teki bir işgalin ardından Rusya'nın batısındaki Kursk bölgesinde bir toprak parçasını elinde tutuyor.
Trump, son haftalarda Zelenskyi ile uzun mesafeli bir çekişmeye girmiş, savaştaki tutumunu eleştirmiş, onu bir diktatör olarak nitelendirmişti.
