Kadınların hayatında doğal bir süreç olan menopoz, bazı durumlarda beklenenden çok daha erken yaşlarda kapıyı çalabiliyor. 45–55 yaş arası normal kabul edilen menopoz dönemi, bazı kadınlarda 40 yaşından önce başlayarak hem fiziksel hem de psikolojik açıdan ciddi etkilere yol açabiliyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. Fatih Aktoz, erken menopozla ilgili çarpıcı uyarılarda bulundu.
“Adet görememek” sadece stres değil, erken menopoz belirtisi olabilir!
Erken menopozun, özellikle ailede genetik geçmişe sahip olan kadınlarda daha sık görüldüğünü belirten Doç. Dr. Fatih Aktoz, birçok dış faktörün de bu süreci tetikleyebileceğini söyledi. Otoimmün hastalıklar, kemoterapi ve radyoterapi gibi ağır tedaviler, cerrahi müdahaleler ve çevresel etkiler, yumurtalık rezervini azaltarak erken menopozu hızlandırabiliyor.
Kadınların çoğu bu dönemi “sadece adet düzensizliği” olarak değerlendirse de belirtiler tabloyu çok daha net ortaya koyuyor:
- Adet görememe ve kısırlık
- Sıcak basmaları ve yoğun terleme
- Uyku problemleri
- Ciltte kuruluk, saç dökülmesi
- Vajinal kuruluk ve cinsel isteksizlik
- Ruh hali dalgalanmaları, depresyon
- Kemik erimesi riski
Tanı koymak için bu testi kaçırmayın!
40 yaş altındaki kadınların adet görmemesi durumunda, FSH (folikül uyarıcı hormon) testiyle erken menopoz tanısı konulabiliyor. Doç. Dr. Aktoz, “Sıcak basması, vajinal kuruluk gibi şikayetler östrojen eksikliğine işaret eder. AMH testi ve ultrasonla yumurtalık rezervi de değerlendirilmelidir,” diyerek önemli bir detaya dikkat çekti.
Geri döndürülemiyor ama etkileri azaltılabilir!
Erken menopoz geri döndürülemez olsa da semptomların kontrol altına alınması ve yaşam kalitesinin artırılması mümkün. Hormon replasman tedavisi, eksik hormonları yerine koyarak semptomları hafifletebilir. Uzmanlar, bu tedavinin 50 yaşına kadar devam ettirilmesini öneriyor.
Beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, D vitamini ve kalsiyum desteği, sigaradan uzak durmak ve düzenli egzersiz, özellikle kemik sağlığını destekliyor. Ruhsal açıdan ise psikolojik destek büyük önem taşıyor.
Yumurta dondurmak kurtarıcı olabilir
Çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için, erken menopoz öncesi yumurtaların dondurulması en etkili çözüm olabilir. Yumurtalık rezervi tükenmeden yapılan bu işlem, gelecekte tüp bebek tedavisi ile gebelik şansını artırıyor.
Kadınların bedenlerinde meydana gelen değişimleri dikkate almaları ve erken menopoz belirtilerini göz ardı etmemeleri gerekiyor. Uzman desteğiyle erken tanı ve müdahale, hayat kurtarıcı olabiliyor.
