Kemalpaşa, İzmir’in zengin tarihsel mirasına ev sahipliği yapan önemli bir ilçedir. Bu mirası oluşturan eserlerden biri de, Karabel Geçidi’nde yer alan ve MÖ 13. yüzyıldan kalma Karabel Kaya Kabartması’dır. Hitit dönemine ait bu rölyef, Ege Bölgesi’nde kalan tek örnek olarak biliniyor ve bölgenin tarihi sürecindeki egemenlik ve gücü simgeliyor. Ancak, son yıllarda defineciler tarafından tahrip edilmesi, bu önemli kültürel mirasın korunması gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor.
Hititler döneminden kalma bir eser
Kemalpaşa’nın Karabel Geçidi’nde, yaklaşık 2.5 metreye 1.5 metre boyutlarında bir kaya üzerine işlenmiş olan Karabel Kaya Kabartması, Hititler dönemine ait en değerli eserlerden biridir. Savaşçıyı betimleyen bu kabartma, sağ elinde yay, sol elinde ise mızrak tutan bir figür sunuyor. Kabartmanın üzerinde, oldukça aşınmış bir şekilde Luvice yazılmış bir yazıt yer alıyor. Yazıt, kabartmanın, Hitit İmparatorluğu’na bağlı olarak Batı Anadolu’da hüküm süren Mira Ülkesi’nin kralı Tarkasnawa’ya ait olduğunu belirtiyor. Bu yazıt, kabartmanın tarihini MÖ 13. yüzyıla, yani Hititler dönemine kadar uzatıyor.
Kabartma neyi simgeliyor?
Karabel Kabartması, tarihçiler tarafından oldukça tartışmalı bir şekilde yorumlanmıştır. Bazı araştırmacılar, Herodot’un Mısır Kralı Sesostris’i tasvir ettiğini belirttiği anıtlarla karşılaştırmaktadır. Bununla birlikte, kabartmanın geçtiği yerin, Herodot’un belirttiği konumla örtüşmediği ve kabartmanın, Tarkasnawa’yı simgeliyor olabileceği düşünülmektedir.
Defineciler tarafından tahrip edildi
Ancak bu önemli eser, zamanla tahrip olmuştur. 1977-1982 yılları arasında yol çalışmaları sırasında, kabartmalar büyük ölçüde zarar görmüş ve bazı yazıtlar kaybolmuştur. En son, 2023 yılında kabartmanın hiltiyle tahrip edilerek parçalandığı ortaya çıkmıştır. Bu olay, bölgenin tarihi değerlerinin korunması için daha fazla çaba gösterilmesi gerektiğini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
