Kolorektal kanser, dünyada ve Türkiye’de en sık görülen kanser türlerinden biridir. Düzenli tarama testleriyle erken teşhis edildiğinde tedavi şansı oldukça yüksek olan bu kanser türü, her yıl milyonlarca kişiyi etkiliyor. Kolorektal Kanser Farkındalık Ayı her yıl Mart ayında, toplumu bu hastalık hakkında bilinçlendirmeyi ve erken teşhisle hayatta kalma oranlarını artırmayı hedefliyor. Medstar Antalya Hastanesi’nden Prof. Dr. İsmail Gömceli, bu hastalık hakkında önemli bilgiler sundu.
Kolorektal kanserin yükselen tehlikesi ve erken teşhisin önemi
Kolorektal kanser, dünya genelinde her yıl yaklaşık 2 milyon kişiyi etkiliyor ve kanser kaynaklı ölümler arasında ikinci sırada yer alıyor. Türkiye'de de giderek daha fazla insanda kolorektal kanser tanısı konulmakta. Prof. Dr. İsmail Gömceli, erken teşhis ile bu hastalığın tedavi edilebilirliğinin yüzde 90’a kadar yükseldiğini belirterek, “Kolorektal kanser, erken dönemde teşhis edildiğinde, tedaviye yanıt oranı çok yüksektir. Bu nedenle dışkılama alışkanlıklarında değişiklikler ve belirtilerin fark edilmesi oldukça önemlidir” dedi.
Kolorektal kanserin belirtileri ve dışkılama alışkanlıklarındaki değişiklikler
Kolorektal kanser, kalın bağırsakta ve rektumda, hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması ile başlar. Prof. Dr. Gömceli, bu anormal hücrelerin tümör oluşturduğunu ve bu tümörlerin bağırsakta tıkanmalara, dışkılama zorluklarına ve kanamalara yol açabileceğini söyledi. “Bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler, özellikle dışkılamada kanama, bu hastalığın en önemli belirtilerindendir. Bu tür belirtiler fark edildiğinde, bir doktora başvurulması gerekir,” dedi.
Risk faktörleri ve tarama yöntemleri
Kolorektal kanserin oluşumunda yaş, genetik faktörler, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve obezite gibi pek çok etken bulunuyor. Prof. Dr. Gömceli, özellikle 40 yaş ve üzerindeki kişilerin düzenli tarama testleri yaptırmasının önemini vurguladı. Ayrıca, ailede kolorektal kanser öyküsü bulunan bireylerin risk altında olduğunu belirtti. “Kolonoskopi, bu kanserin erken teşhisinde önemli bir rol oynar. Kolonoskopi ile bağırsak iç yüzeyi incelenebilir ve kanserin öncüsü olan polipler erken dönemde tespit edilip alınabilir” dedi.
Kolorektal kanser tedavi yöntemleri
Kolorektal kanserin tedavi süreci, hastalığın evresine göre değişkenlik gösterir. Erken teşhis ile cerrahi müdahale genellikle en etkili tedavi yöntemidir. Prof. Dr. Gömceli, “Hastalığın ilk evrelerinde, tümörün cerrahi olarak çıkarılması en başarılı tedavi yöntemidir. Daha ileri evrelerde ise kemoterapi ve radyoterapi gibi ek tedavi yöntemleri de kullanılır” diyerek tedavi sürecine ilişkin bilgiler verdi. Cerrahi müdahale, tümörün yerinin ve hastanın genel sağlık durumunun dikkate alınarak açık ya da kapalı yöntemlerle yapılabilir.
Kolorektal kanserin belirtileri
Kolorektal kanserin en yaygın belirtileri arasında dışkıda kan görülmesi, açıklanamayan kilo kaybı, karın ağrısı ve şişlik, bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler ve sürekli yorgunluk hali yer alır. Prof. Dr. Gömceli, “Bu belirtiler gözlemlendiğinde, mutlaka bir doktora başvurulması gerekir. Erken teşhisle tedavi oranı oldukça yüksektir” dedi.
